Ανωνυμία στη μπλογκόσφαιρα: κατάκτηση ή ψυχοπαθογένεια;

Πολλά έχουν λεχθεί και γραφτεί, τόσο υπέρ όσο και κατά, για το “δημοκρατικό” δικαίωμα της ανωνυμίας των bloggers και των σχολιαστών τους. Προσωπικά είμαι κατά της ανωνυμίας. Τη δέχομαι όμως ως μια πραγματικότητα και δεν την πολεμάω, αφού μάλιστα πολλά δημοφιλή ιστολόγια ανώνυμων bloggers φιλοξενούν συχνά άρθρα μου, πράγμα για το οποίο είμαι ευγνώμων.

Νιώθω όμως την... ανάγκη ν’ αναλύσω την ηλεκτρονική μόδα της ανωνυμίας και ν’ αναζητήσω τα αίτια, τη σκοπιμότητα, τα υπέρ και τα κατά της. Πολύ περισσότερο όταν, ενώ εγώ υπογράφω τα κείμενά μου, συχνά σε ιστολόγια όπου αναρτώνται βγαίνουν διάφοροι ανώνυμοι που εκ του ασφαλούς μου επιτίθενται και με βρίζουν χυδαία με ακατονόμαστα επίθετα. Το να βρίζει ένας ανώνυμος κάποιον άλλο ανώνυμο, μπορεί κανείς να πει ότι είναι επί ίσοις όροις, αν και δεν παύει να είναι ένδειξη βαρβαρότητας. Όμως το να βρίζεις κάποιον που έχει το θάρρος να υπογράφει τα κείμενά του, ενώ εσύ φοράς την ηλεκτρονική μάσκα της ανωνυμίας, είναι η απόλυτη μικρότητα.

Πώς όμως μας προέκυψε ή μόδα της ανωνυμίας στη μπλογκόσφαιρα; Προέκυψε από φόβο να πει κανείς ελεύθερα και επώνυμα την άποψή του; Φόβο από ποιον; Από ποιους; Υπάρχει λογοκρισία; Υπάρχει κίνδυνος αφορισμού, εξοστρακισμού ή μπαγλαρώματος για τους αντιφρονούντες; Μήπως δεν έχουμε δημοκρατία αλλά καμουφλαρισμένη χούντα; Μήπως έχουμε ιδεολογική τρομοκρατία, αδελφή της ένοπλης τρομοκρατίας, και οι bloggers φοβούνται τις αδέσποτες; Τι ακριβώς συμβαίνει άραγε; Μήπως λείπει η ανάλογη αυτοπεποίθηση των ανώνυμων συγγραφέων και φοβάται κανείς τη λοιδορία και την κριτική; Ποιους, λοιπόν, συμφέρει η ανωνυμία των bloggers; Ποιοι την καλοδέχονται και γιατί; Ποιοι την υποστηρίζουν και ποια συμφέροντα εξυπηρετούν;

Αν προσπαθήσουμε ν’ απαντήσουμε με νηφαλιότητα στα ερωτήματα αυτά, ίσως καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η ανωνυμία στη μπλογκόσφαιρα είναι εκ του πονηρού. Είναι παγίδα! Τουλάχιστον εγώ εκεί κατέληξα. Εκείνοι που κινούν τα νήματα της ανθρωπότητας πίσω από τα παρασκήνια, αυτοί που σκέπτονται πριν από μας για μας, εκτός από αδίστακτοι είναι και παμπόνηροι. Γνωρίζοντας τη συσσωρευμένη οργή των λαών εναντίον των αρχιτεκτόνων της παγκοσμιοποιημένης εξαθλίωσης, επινόησαν έναν ακίνδυνο γι’ αυτούς τρόπο εκτόνωσης των σκεπτόμενων πολιτών, και ιδιαίτερα των νέων. Μας προσφέρουν δωρεάν χώρο στο Διαδίκτυο και την ευκαιρία να γράφει ο καθένας το κοντό και το μακρύ του, να εκτονώνει την οργή και το πάθος του, κρυβόμενος πίσω από ηλεκτρονική κουκούλα. Έτσι πετυχαίνουν μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: αφ’ ενός εκείνοι γνωρίζουν ποιος σκέπτεται τι και πόσοι έχουν πάρει είδηση τα καταχθόνια σχέδια της παγκόσμιας άρχουσας τάξης, κι έτσι τους φακελώνουν για ώρα ανάγκης, αφ’ ετέρου καταφέρνουν να τους κάνουν ακίνδυνους. «Ας τους να λένε ό,τι θέλουν», σιγοψιθυρίζουν χαιρέκακα. «Κανείς δε μπορεί να τους πάρει στα σοβαρά αφού δεν έχουν το θάρρος να υπογράψουν τα κείμενά τους. Κι ούτε μπορούν να ομαδοποιηθούν και ν’ αντιταχθούν με αποτελεσματικότητα στα σχέδιά μας, αφού ελάχιστοι γνωρίζουν την αληθινή ταυτότητα των άλλων bloggers.»

Αυτά ως προς τους άλλους. Εμείς, όμως, γιατί γράφουμε; Γιατί άραγε ξοδεύουμε ατέλειωτες ώρες και ενέργεια μπροστά στον υπολογιστή; Επισκεπτόμενοι πολλά σοβαρά ιστολόγια έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πολλοί bloggers γράφουν για να κάνουν τη διαφορά. Έχουν αγανακτήσει για τα κακά, στραβά κι ανάποδα της πολιτικής και της κοινωνικής ζωής του τόπου μας, ανησυχούν σφόδρα για το μέλλον των παιδιών τους, και θέλουν να παρέμβουν. Καλό και άγιο, και κάπως έτσι ξεκίνησα κι εγώ να γράφω για τα κοινά πριν από 25 χρόνια.
Γιατί όμως φοβούνται να υπογράψουν τα κείμενά τους με το αληθινό τους όνομα και να παρουσιάσουν το πραγματικό τους προφίλ; Θα κέρδιζαν πολλή περισσότερη εμπιστοσύνη μεταξύ των αναγνωστών τους, με αυξημένη πιθανότητα να τους επηρεάσουν προς το καλύτερο. Αυτό δεν επιδιώκουν;

Δυστυχώς, έτσι όπως λειτουργεί σήμερα η μπλογκόσφαιρα, με ανώνυμους (που κάποιοι μπορεί να είναι και επώνυμοι που φορούν τη μάσκα όταν τους συμφέρει) να εκσφενδονίζουν ύβρεις, συκοφαντίες και απειλές ένθεν κακείθεν, κοντεύει να μεταβληθεί το Διαδίκτυο σ’ ένα ηλεκτρονικό φρενοκομείο όπου οι bloggers καταφεύγουν για την ομαδική ψυχοθεραπεία τους. Κρίμα θα είναι ένας τόσο αποτελεσματικός, ταχύτατος και ανέξοδος τρόπος διακίνησης ιδεών και επικοινωνίας να εκφυλιστεί περαιτέρω και να χάσει την αξιοπιστία του.

Κι ας έλθω τώρα σε μια άλλη παθογένεια της μπλογκόσφαιρας που τελευταία εξελίσσεται με ρυθμούς πανδημίας. Η κομματικοποίησή τους, καμουφλαρισμένη ή άγρια κι επιθετική. Πρόσφατα είδαμε να ξεσπάει ανοιχτή κόντρα μεταξύ bloggers– κάποιοι προς τιμήν τους εμφανίζονται επώνυμα – λόγω έντονης κομματικοποίησης και απροκάλυπτης στήριξης διαφορετικών κομμάτων. Η ταπεινή μου γνώμη είναι πως αυτό είναι επικίνδυνο ολίσθημα. Τα blogs θα έπρεπε να μένουν μακριά από την πολιτική και να μην ενδίδουν στο θανάσιμο εναγκαλισμό των κομμάτων, ώστε να μπορούν να εκφράζονται και να κρίνουν ελεύθερα όλους και όλα. Διότι κανένα κόμμα δεν πρέπει να είναι υπεράνω κριτικής, και υπάρχει περιθώριο βελτίωσης για όλα.

Αυτά τα λίγα για το θέμα μας, και ελπίζω το σύντομο αυτό κείμενο να λειτουργήσει θετικά, υποκινώντας κάποιoυς σοβαρούς και με αγνά κίνητρα ανώνυμους bloggers σε αυτοκριτική και ίσως αναθεώρηση των απόψεών τους ως προς την ανωνυμία και την απροκάλυπτη κομματικοποίηση.
από Μαρία Σεφέρου