Εκκλησάκι χτισμένο με υπολείμματα πυρομαχικών

Επί έναν σχεδόν αιώνα το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, χτισμένο με οβίδες και υπολείμματα πυρομαχικών, στην κορυφογραμμή του Καϊμακτσαλάν, στα σύνορα με την ΠΓΔΜ, στέκει αδιάψευστος μάρτυρας των σφοδρότατων μαχών που σημειώθηκαν στην περιοχή. Κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής του Προφήτη Ηλία ιερέας τελεί τρισάγιο στη μνήμη των θυμάτων, ενώ γίνεται και κατάθεση στεφάνων. Το γραφικό εκκλησάκι χτίστηκε σε υψόμετρο 2.524 μέτρων στη μνήμη των πεσόντων της αιματηρής νίκης των Σέρβων εναντίον των Βουλγάρων και στην είσοδό του υπάρχει μία μαρμάρινη επιγραφή, που στα κυριλλικά αναφέρει: "Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στα λιοντάρια που έβαλαν το στήθος τους στο κατώφλι της ελευθερίας". Οι Σέρβοι είχαν επιχειρήσει να καταλάβουν την κορυφή, όμως επειδή το μέρος δεν είχε σημεία κάλυψης έχασαν από τις βουλγάρικες δυνάμεις, που το υπερασπίζονταν, περισσότερους από 3.000 επίλεκτους στρατιώτες τους. Τα οστά των μαχητών βρίσκονται σε ένα υπόγειο οστεοφυλάκιο, σε απόσταση εκατό μέτρων από το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, και το οποίο είναι ορατό μόνο το καλοκαίρι, όταν λιώνουν τα χιόνια. Το ορθόδοξο εκκλησάκι χτίστηκε αρχικά με τρούλο, όμοιο με τον τρούλο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, όμως λόγω των ισχυρών χιονοπτώσεων που σημειώνονται στην περιοχή, η Αρχιτεκτονική Σχολή του Βελιγραδίου -με μελέτη της- πρότεινε να τοποθετηθεί μία πρόσθετη γοτθικού ρυθμού οροφή, αυτή που παραμένει έως και σήμερα. Στον προαύλιο χώρο, τα κολωνάκια είναι χτισμένα με οβίδες, για την περίφραξή του χρησιμοποιήθηκε το αγκαθωτό συρματόπλεγμα που είχαν οι στρατιώτες για να παρεμποδίσουν την εχθρική επέλαση, ενώ το εσωτερικό δάπεδο της εκκλησίας είναι φτιαγμένο από κάλυκες πυροβόλων όπλων, σε σχήμα σταυρού. Στο εσωτερικό της εκκλησίας υπάρχει και ένας μαρμάρινος αμφορέας ο οποίος γράφει: "Εδώ στην κορυφή του Καϊμακτσαλάν, μέσα σε αυτόν τον αμφορέα, βρίσκεται η χρυσή καρδιά ενός φίλου των Σέρβων, του Ελβετού Ράιτ". Πρόκειται για αμφορέα στον οποίο φυλάσσεται η τέφρα του Ελβετού δημοσιογράφου, `Αρτσιμπαλ Ράιτ, ο οποίος κατέγραψε τις προσπάθειες των Σέρβων καθ’ όλη τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου να καταλάβουν το βουνό. Όταν πέθανε, το 1929, οι Σέρβοι σε ένδειξη τιμής μετέφεραν τη στάχτη από την αποτεφρωμένη σορό του στον Προφήτη Ηλία. Το χειμώνα λόγω του ύψους του χιονιού και γενικά των αντίξοων καιρικών συνθηκών, οι μόνοι που μπορούν να επισκεφτούν το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, το οποίο είναι χτισμένο μισό στο ελληνικό έδαφος και μισό σε εκείνο της ΠΓΔΜ, και να ανάψουν ένα κερί, είναι οι εκδρομείς του χιονοδρομικού κέντρου του Καϊμακτσαλάν, οι οποίοι προσεγγίζουν με ειδικά ερπυστριοφόρα οχήματα την κορυφή. Αντίθετα, από την πλευρά της ΠΓΔΜ δεν υπάρχει πρόσβαση, παρά μόνο το καλοκαίρι οπότε και το εκκλησάκι γίνεται τόπος προσκυνήματος.

πηγή: ert.gr