230.000 άνεργοι «φαντάσματα» για να ευημερούν οι δείκτες

Με μαγικό ραβδί κατάφερε η κυβέρνηση να ρίξει την ανεργία. Με το καλημέρα, από το 2004 κιόλας χρησιμοποίησε μεθόδους που παραπέμπουν σε «δημιουργική λογιστική» για να μειώσει στα χαρτιά τα ποσοστά ανεργίας. Τα τρiκ συνεχίζονται ακόμη και σήμερα με 230.000 και πλέον άνεργους... φαντάσματα που δεν καταγράφονται. Μάλιστα, συνδικαλιστικά στελέχη αναφέρουν ότι το πραγματικό ποσοστό ανεργίας προσεγγίζει το 15%, έξι δηλαδή ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τα επίσημα στοιχεία.

Ειδικότερα το 2004 το... υπουργείο Οικονομίας, πέρα από τη απογραφή που οδήγησε σε «φούσκωμα» του δημοσιονομικού ελλείμματος, προχώρησε και σε αναθεώρηση των στοιχείων για την ανεργία. Έτσι εν μία νυκτί το επίσημο ποσοστό ανεργίας για το πρώτο τρίμηνο του 2004 ανέβηκε στο 11,3% από 9% που το παρέδωσε η απερχόμενη κυβέρνηση.

Στη συνέχεια και μέχρι τις αρχές του 2009 και πάλι με τεχνητό τρόπο αφού (δεν υπολογίζονται ως άνεργοι όσοι συμμετέχουν σε επιδοτούμενα προγράμματα κατάρτισης και απασχόλησης, όσοι δεν ψάχνουν πλέον για δουλειά και όσοι έχουν δουλέψει έστω και μία ώρα την εβδομάδα καταγράφεται υποχώρηση της ανεργίας.

Ρυθμός ανάπτυξης
Η πτώση αυτή όμως, αν μη τι άλλο, είναι παράδοξη, καθώς στο ίδιο διάστημα ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας ακολουθεί φθίνουσα πορεία. Και όπως αναφέρουν οικονομικοί αναλυτές χαμηλότερη ανάπτυξη σημαίνει και λιγότερες θέσεις εργασίας. Είναι ενδεικτικό πως το 2004 η ελληνική οικονομία έτρεχε με ρυθμό ανάπτυξης υψηλότερο του 5% και η ανεργία ήταν στο 11%. Πέντε χρόνια μετά, και στο πρώτο τρίμηνο του 2009, η ανάπτυξη καθηλώθηκε στο 0,2%, αλλά παράλληλα μειώθηκε η ανεργία στο 9,3%.

Και δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί πώς με την οικονομία ένα βήμα πριν από την ύφεση δημιουργούνται περισσότερες θέσεις εργασίας σε σύγκριση με μία περίοδο υψηλής ανάπτυξης.

Πάντως μεταξύ 2009 και 2008 οι παρενέργειες της κρίσης στην αγορά εργασίας ήταν ισχυρές και συνεπώς δεν θα ήταν δυνατόν να μην αποτυπωθούν και στα επίσημα στοιχεία. Έτσι υπολογίζεται ότι ο αριθμός των ανέργων έχει αυξηθεί κατά 100.000 άτομα καθιστώντας την ανεργία το υπ΄ αριθμόν ένα κοινωνικό πρόβλημα.

Τόσο τα κόμματα της αντιπολίτευσης όσο και στελέχη των συνδικάτων κατηγορούν την κυβέρνηση πως μειώνει δήθεν την ανεργία ενθαρρύνοντας τις επισφαλείς μορφές εργασίας, stage, ημιαπασχόληση και ανασφάλιστη εργασία?

Τρεις παράμετροι
Η «μαγική» εικόνα που παρουσιάζουν τα επίσημα ποσοστά ανεργίας αποδίδεται σε τρεις λόγους:

Τα επιδοτούμενα προγράμματα απασχόλησης και απόκτησης εργασιακής εμπειρίας προσφέρουν προσωρινή λύση σε περίπου 100.000 ανέργους. Ομως μετά τη λήξη των προγραμμάτων τουλάχιστον ένα στα τρία άτομα... επιστρέφει στο ταμείο ανεργίας. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα για την αναποτελεσματικότητα αυτών των δράσεων είναι τα stage. Εντός του τρέχοντος έτους 40.000 άτομα θα δουλέψουν με μισθούς των 500 και 600 ευρώ χωρίς να δικαιούνται δώρα και επιδόματα.

Η «λανθάνουσα ανεργία» παρότι προσεγγίζει το 3,5% δεν αποτυπώνεται στα επίσημα στοιχεία. Εκτιμάται πως περίπου 120.000 άτομα έχουν απογοητευτεί από την προσπάθεια κατάκτησης μιας θέσης εργασίας και σταμάτησαν να ψάχνουν για δουλειά.

Ο τρόπος καταμέτρησης του ποσοστού ανεργίας, που ουσιαστικά βγάζει από τις λίστες των ανέργων περίπου 80.000 άτομα. Ενδεικτικό του παραλογισμού είναι το ότι δεν θεωρούνται άνεργοι όσοι δούλεψαν έστω και μία ώρα την προηγούμενη εβδομάδα από την τέλεση της έρευνας εργατικού δυναμικού.
Του Κώστα Τσαχάκη στην Ημερήσια