Υπό την κηδεμονία των Βρυξελλών

Υπό την κηδεμονία των Βρυξελλών τίθεται η ελληνική οικονομία προκειμένου τα επόμενα δύο χρόνια να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμά της κάτω από το 3% του ΑΕΠ και να σταθεροποιήσει το δημόσιο χρέος.

Το χαρακτηριστικό της παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία νομιμοποιείται στον βαθμό που η οικονομία μας ετέθη και πάλι σε καθεστώς επιτήρησης, είναι η διατύπωση πρότασηςβόμβας για τη δημιουργία ανεξάρτητης αρχής εποπτείας της δημοσιονομικής πολιτικής (όπως λειτουργούσε η Τράπεζα της Ελλάδος στα θέματα νομισματικής πολιτικής) ή ακόμη και η τοποθέτηση μόνιμου- εξωκοινοβουλευτικού - υφυπουργού Οικονομικών με καθορισμένη εκ των προτέρων πολυετή θητεία στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

Το μοντέλο αυτό παρακολούθησης των εσόδων, αλλά κυρίως ελέγχου των δημοσίων δαπανών, λειτουργεί με επιτυχία από δεκαετίες στη Βρετανία, όπου υπεύθυνα για την πιστή εκτέλεση του προϋπολογισμού που ψηφίζει η Βουλή είναι μόνιμα υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών.

Πέραν της... θεσμικής αυτής παρέμβασης που δείχνει τη σοβαρότητα της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας μας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ανακοινώνει τη Δευτέρα τις πιο δυσμενείς προβλέψεις από εντάξεως της χώρας μας στην ΟΝΕ για την ανάπτυξη, την ανεργία και τα ελλείμματα, συνιστά δραστικές παρεμβάσεις σε τρία επίπεδα:

1.Την αύξηση της φορολογίας εισοδημάτων, περιουσίας και των έμμεσων φόρων (καύσιμα, ποτά και τσιγάρα). Δεδομένη πρέπει να θεωρείται η αύξηση κατά 10% τουλάχιστον του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, που θα επιβαρύνει την τελική τιμή της βενζίνης κατά πέντε-έξι λεπτά το λίτρο. Από την αύξηση αυτή το Δημόσιο προσδοκά ότι θα εισπράξει επιπλέον 400 εκατ. ευρώ.

2.Τη δραστική περικοπή των μισθών στον δημόσιο τομέα και την καθιέρωση νέου μισθολογίου από το 2010, όπους στους μισθούς θα ενσωματωθούν όλα τα επιδόματα.

3.Την αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού προβλήματος στο Δημόσιο και στα σώματα ασφαλείας που ως σήμερα έχουν μείνει στο απυρόβλητο και την εξομοίωσή τους ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (όρια ηλικίας) με τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα αλλά και την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών για σύνταξη.

Η πλέον δραστική όμως παρέμβαση ζητείται να γίνει στο σκέλος των δημοσίων δαπανών. Αποκαλυπτική για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας είναι μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την ελληνική οικονομία η οποία συμπεραίνει ότι τα περιθώρια μείωσης των δημοσίων δαπανών στη χώρα μας είναι τεράστια. Οι μελετητές επισημαίνουν χαρακτηριστικά: «Το σημερινό επίπεδο υπηρεσιών που παρέχει το ελληνικό Δημόσιο στην Υγεία, στην Παιδεία, στην εξυπηρέτηση των πολιτών μπορεί να εξακολουθεί να το παρέχει με 30% λιγότερες δαπάνες». «Εναλλακτικά» τονίζουν«αν διατηρηθεί το ίδιο ύψος δαπανών, τότε με τις κατάλληλες παρεμβάσεις μπορεί και επιβάλλεται να βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών τουλάχιστον κατά 50% σε σχέση με το σημερινό επίπεδο».

Ο Πρωθυπουργός είναι γνώστης των εκτιμήσεων αυτών, αλλά το ζητούμενο είναι ποιες είναι οι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στη δημόσια διοίκηση και τι πολιτικό κόστος θα έχουν. Επίσης, όπως αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες, για τον κ.

Κ.Καραμανλή «κλειδί» αποτελεί η δυναμική των στελεχών που έχει στο οικονομικό επιτελείο, από τους οποίους ζητεί να αναλάβουν δράση καθώς η κατάσταση που περιγράφεται οδηγεί τη χώρα αλλά και την κυβέρνηση σε αδιέξοδο.

Το μεγάλο λάθος
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το μεγάλο λάθος που καταλογίζεται στον πρώην υπουργό Οικονομίας κ.Γ. Αλογοσκούφη είναι ότι τα μέτρα που υποδεικνύονται σήμερα και ήταν σε γνώση του ιδίου αλλά και άλλων στελεχών της κυβέρνησης δεν ελήφθησαν στην αρχή του εκλογικού κύκλου, δηλαδή αμέσως μετά τις βουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου του 2007, αλλά άφησε να χαθεί πολύτιμος χρόνος. Στη συνέχεια ξέσπασε η διεθνής οικονομική κρίση, που επιδείνωσε την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και οδήγησε στα «αποκαλυπτήρια» των πραγματικών ελλειμμάτων και της αδυναμίας του εισπρακτικού μηχανισμού να συγκεντρώσει έσοδα και να περιορίσει την παραοικονομία. Την ίδια ώρα οι δαπάνες του Δημοσίου αυξάνονταν από «κεκτημένη ταχύτητα», δηλαδή από παλαιότερες αποφάσεις όπως η καταβολή αναδρομικών στους δικαστικούς, οι υπεσχημένες αυξήσεις στους αστυνομικούς και σειρά «ρουσφετιών» που δεν είχαν αποτυπωθεί στον προϋπολογισμό. Αλλά οι δαπάνες διογκώθηκαν και από την ανάγκη ενίσχυσης συγκεκριμένων κλάδων της οικονομίας και ασθενέστερων ομάδων που βρίσκονται κάτω από τα ανεκτά όρια διαβίωσης (άνεργοι, συνταξιούχοι κ.ά.).

Υπό αυτές τις συνθήκες και με δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ύφεση για πρώτη φορά από το 1993, όπως θα ανακοινώσει τη Δευτέρα η Επιτροπή, με τις εαρινές προβλέψεις το υπουργείο Οικονομίας σχεδιάζει τα μέτρα που θα λάβει. Και αυτό για ευνόητους λόγους...

Το ερώτημα όμως που απασχολεί πλέον το Μέγαρο Μαξίμου και συνακολούθως το οικονομικό επιτελείο είναι πότε και με ποιον τρόπο θα τεθεί η ατζέντα των δύσκολων αποφάσεων στο τραπέζι: το καλοκαίρι ή το αργότερο τον Σεπτέμβριο, καθώς τότε θα φθάνει στο τέλος της η εξάμηνη προθεσμία που έδωσε η Επιτροπή στην κυβέρνηση για να κόψει τον «γόρδιο δεσμό» των ελλειμμάτων.
Ζ. ΤΣΩΛΗΣ στο Βήμα