Δεν σηκώνουμε ψηλά τα χέρια...

Ο πολεμιστής που έχει βρεθεί εγκλωβισμένος πίσω από τις εχθρικές δυνάμεις έχει δύο επιλογές: Ή να παραδοθεί άνευ όρων ή να σφίξει τα δόντια του και να περιμένει ότι κάτι απρόσμενο θα αλλάξει τα σε βάρος του δεδομένα. Ο επενδυτής που έχει βρεθεί εγκλωβισμένος στη δίνη των αγορών έχει μία μόνο επιλογή!

Να σφίξει τα δόντια και να περιμένει να αλλάξουν τα πράγματα. Πολύ απλά, διότι οι αγορές δεν παίρνουν αιχμαλώτους. Τόσο απλά, τόσο κυνικά. Ο μέτοχος έχει έναν μεγάλο σύμμαχο με το μέρος του, το χρόνο και πρέπει αυτή του τη δυνατότητα να την εκμεταλλευτεί στο έπακρο. Αν δοκιμάσει να σπαταλήσει τις προμήθειές του σε μία απέλπιδα αντεπίθεση, το πολύ – πολύ να γίνει ένας ήρωας που η θυσία του δεν έχει να προσφέρει σε κάποιον κάτι. Αν σηκώσει τα χέρια και παραδοθεί, δεν θα βρει εγγυήσεις ότι η μετέπειτα κατάστασή του θα είναι καλύτερη από αυτή που αφήνει πίσω του. Αν περιμένει, έχει σοβαρές πιθανότητες να δει κάποια στιγμή την καταιγίδα να περνάει και να συνεχίσει έτσι την πορεία του...

Αισιοδοξία ή απαισιοδοξία για... την αγορά; Απαισιόδοξοι είμαστε, καθώς η πτώση είναι κάτι περισσότερο από αναμενόμενη. Είναι σαν να βλέπει κάποιος ένα αεροπλάνο να έχει πάρει κάθετη πτώση προς το έδαφος και να περιμένει μόνο την πρόσκρουση. Το βασανιστικό ερώτημα εξακολουθεί να είναι αν με το να πουλήσει σήμερα εξασφαλίζει ότι αύριο θα αγοράσει φθηνότερα ή όχι. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα.

Με την τροπή που έχουν πάρει τα γεγονότα, δεν μπορεί κάποιος να σας αποκλείσει το ενδεχόμενο να δούμε σύντομα τις 1.200 ή τις 1.000 μονάδες ή ακόμη και το απόλυτο μηδέν. Όπως και δεν μπορεί να σας διαβεβαιώσει ότι πράγματι θα δείτε στο ταμπλό τους πιο μεγάλους εφιάλτες σας. Το πραγματικό ερώτημα, όμως, κατά την άποψή μας, δεν είναι το που θα πάει ο γενικός δείκτης, αλλά το ρίσκο που αναλαμβάνει κανείς αν υιοθετήσει πεισματικά τα πιο μαύρα σενάρια! Ο γενικός δείκτης δεν βρίσκεται στα υψηλότερα σημεία του. Ούτε και στα πιο χαμηλά, αλλά είναι αμφίβολο το κέρδος που πιθανότατα θα έχει κάποιος που θα πουλήσει σήμερα για να αγοράσει αύριο φθηνότερα.

Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι οι όποιες αρνητικές συνέπειες έχουν σε έναν μεγάλο βαθμό προεξοφληθεί στο ταμπλό. Ξέρουμε όλοι ότι θα περάσουμε τουλάχιστον δύο δύσκολα χρόνια, ότι ο τουρισμός στην Ελλάδα θα αντιμετωπίσει κρίση, ότι πολλές επιχειρήσεις θα βρεθούν στα όρια της βιωσιμότητας. Αυτά όμως είναι πράγματα γνωστά, αν συμβούν δεν θα πέσει κεραυνός εν αιθρία. Αντίθετα, υπάρχουν πιθανότητες να συμβούν γεγονότα που η αγορά θα τα δει με ιδιαίτερα θετικό τρόπο και αυτό θα βοηθήσει σε μία ουσιαστική ανάκαμψη των τιμών. Δεν ξέρουμε ποια μπορεί να είναι αυτά τα γεγονότα, αλλά δεν μπορούμε να παραλείψουμε αυτή την πιθανότητα.

Ας πούμε ότι μένει κάποιος με τα χαρτιά στο χέρι και η αγορά υποχωρεί ακόμη κατά 30%. Ένα υποθετικό σενάριο είναι. Σε περίπτωση που δεν ρευστοποιήσει δεν θα έχει χάσει, παρά μόνο στα χαρτιά και θα περιμένει τον χρόνο να επουλώσει τις πληγές. Αν όμως ρευστοποιήσει στις 1.550 μονάδες για να αγοράσει και πάλι στις 1.200 και οι 1.200 δεν έρθουν, τότε θα βρεθεί αυτόματα εκτός αγοράς.

Ορισμένες σκέψεις κάνουμε, μην τις παίρνετε τοις μετρητοίς. Σε επίπεδα υψηλότερα των 4.000 μονάδων είχαμε σκεφτεί κατά τον ίδιο τρόπο ότι θα έπρεπε κάποιος να αρχίσει να ρευστοποιεί τα κέρδη του. Σε επίπεδα χαμηλότερα των 2.500 μονάδων ότι θα μπορούσε σιγά – σιγά να αρχίσει να αγοράζει εκείνα που είχε πουλήσει. Δεν θα πούμε, λοιπόν, στις 1.500 μονάδες «πουλήστε τα όλα». Επειδή πιστεύουμε ότι το Χρηματιστήριο είναι ένα άθλημα μακρινών αποστάσεων και όχι μεγάλων ταχυτήτων. Κι ίσως με την πολιτική αυτή να μην γίνει κανείς μας Ωνάσης, αλλά δεν πρόκειται και να βρεθεί στριμωγμένος στα σχοινιά του ρινγκ.

Θανάσης Μαυρίδης