Ιστορία για ένα δέντρο και ένα δάσος

Πριν από περίπου 13 χρόνια έμεινα "κατά τύχη" ή "από λάθος" σε ένα θέρετρο της Ρουμανίας επί ένα μήνα, για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η επίσκεψη αυτή ήταν στο πλαίσιο ενός προγράμματος ανταλλαγής των πανεπιστημίων χωρών της Ευρώπης με στόχο την ανταλλαγή πολιτισμών. Το πρόγραμμα είχε τίτλο "Μαθήματα γλώσσας και πολιτισμού" ή κάτι τέτοιο. Δυστυχώς, δεν πρόλαβα να μάθω πολλά σε ό,τι αφορά τη ρουμανική γλώσσα, μόνο τα βασικά θυμάμαι. Μαζί με αυτά θυμάμαι και τα πειράγματα των φίλων μου που συνοψίζονταν σε κάτι του τύπου : "ποιος ακριβώς είναι ο ρουμανικός πολιτισμός που θα μάθεις;"

Στη Ρουμανία όμως, την πρώτη χώρα του εξωτερικού που επισκέφθηκα στην έως τότε σύντομη ζωή μου, πήρα ένα από τα πιο σοβαρά μαθήματα πολιτισμού. Ήταν Κυριακή, μέρα ελεύθερη από μαθήματα και υποχρεώσεις. Ένας γάλλος πρότεινε να πάμε βόλτα στο βουνό, καθώς μέναμε σε ένα θέρετρο στους πρόποδες των Καρπαθίων. Ήταν καλοκαίρι και εκτός από εμάς, στο ίδιο βουνό, βρίσκονταν για πικ νικ δεκάδες οικογένειες ρουμάνων. Παιδιά που έπαιζαν ανέμελα στο δάσος, μονοπάτια ειδικά σημαδεμένα για πεζοπορίες ώστε να μη χαθεί ο ανέμελος διαβάτης, πουλάκια που τραγουδούσαν και παρέες που διασκέδαζαν. Και όλα αυτά σε ένα δάσος καθαρό και φροντισμένο.

Δεν ξέρω σε τι... κατάσταση βρίσκεται σήμερα αυτό το δάσος. Ξαναθυμήθηκα όμως έντονα την εικόνα του, βλέποντας τους κατοίκους των Πατησίων να συγκρούονται με τα ΜΑΤ για να μην κοπούν τα δέντρα στο παρκάκι Κύπρου και Πατησίων. Αμέσως μετά θυμήθηκα τα σχέδια για την κατασκευή θεάτρου και αναψυκτηρίου στο Αλσος Παγκρατίου. Ύστερα έβγαλα το κομπιουτεράκι μου και άρχισα να υπολογίζω τα στρέμματα πράσινου που θα δοθούν στον Ελαιώνα σε συνδυασμό με αυτά στη Λεωφόρο για να αποφασίσω αν συμφέρει η ανταλλαγή. Μέσα σε όλα αυτά, διάβασα για το διάταγμα για την Πάρνηθα, που ανοίγει το δρόμο για τη δημιουργία Τεχνόπολης και την έκδοση αδειών οικοδόμησης σε ζώνες που υποτίθεται ότι -μετά τις φωτιές- θα αναδασώνονταν.

Αναρωτιέμαι αν τελικά όλο το παιχνίδι της πολιτικής σχετίζεται με την μνήμη ή τη λήθη, αναλόγως πως το εξετάζει ο καθένας. Μόλις λίγο καιρό πριν, χιλιάδες πολίτες βγήκαν αυθόρμητα στους δρόμους για να ζητήσουν τη σωτηρία των ελάχιστων πνευμόνων οξυγόνου που απέμειναν. Οι πολιτικοί που μας διαβεβαίωναν ότι θα δημιουργήσουν μέχρι και ανεξάρτητο υπουργείο Περιβάλλοντος (όχι ότι θα είχε ιδιαίτερη σημασία), δίνουν άδειες για βίλες -εξπρές. Και πως να τα βάλει κανείς με τον πολίτη που θέλει να κάνει παρανομία, όταν το ίδιο το κράτος του το επιτρέπει τόσο ασύδοτα; Οι ίδιοι πολιτικοί που υπόσχονταν ότι θα γκρεμίσουν οικοδομικά τετράγωνα για να φτιάξουν χώρους πρασίνου, επιχειρηματολογούν για το εάν κόπηκαν δέκα ή είκοσι δέντρα, λες και έχει μεγαλύτερη σημασία ο αριθμός των κατεστραμμένων δέντρων από την ίδια την πράξη.

Πολύ θα ήθελα να μου εξηγήσει ένας ειδικός, ένας ψυχολόγος για παράδειγμα, τι ωθεί το σύγχρονο έλληνα να γκρεμίζει πριν χτίσει, να καταστρέφει ότι προϋπάρχει για να δημιουργήσει το "καινούριο", χωρίς καν να εξετάζει την πιθανότητα συνύπαρξης. Επειδή δεν είμαι ειδική, το αποδίδω στον πολιτισμό μας. Αυτόν το μοναδικό πολιτισμό που κουβαλάμε ως άλλοθι για κάθε στιγμή που δεν καταφέραμε να σταθούμε αντάξιοί του. Αυτόν που χρησιμοποιούμε για να τονώνουμε την περηφάνεια μας, κοιτάζοντας αφ'υψηλού τους άλλους "κατώτερους" πολιτισμούς.

Είναι νομίζω πολύ δύσκολο να μάθεις σε έναν άνθρωπο πως να βελτιώσει την αισθητική του, όταν ζει σε ένα απόλυτα ακαλαίσθητο περιβάλλον. Όσο περισσότερο συνηθίζει στην κακογουστιά -το συνδυασμό για παράδειγμα ενός mall που περιβάλλεται από δεντράκια και συντριβάνια- τόσο περισσότερο θα την αναζητά. Και φοβάμαι ότι θα φτάσουμε σε εκείνη την ημέρα που κανένας γονιός δεν θα μπορεί να διηγηθεί στα παιδιά του την ιστορία της Κοκκινοσκουφίτσας που πήγαινε βόλτα στο δάσος. Και στο μόνο που ελπίζω, είναι στους λίγους που αντιδρούν για να μην κοπούν τα δέντρα από ένα παρκάκι, σε μια γωνιά της Αθήνας.
Δήμητρα Κουτσού στο 24/7