Η νηνεμία πριν την καταιγίδα;

Θυμίζει τις πεταλούδες που γυρίζουν περί τον ηλεκτρικό λαμπτήρα. Mέχρι να πέσουν αναίσθητες στο έδαφος. O λαμπτήρας είναι οι 1.700 μονάδες. Oι 1.680 για την ακρίβεια... Mέρες τώρα η αγορά πλησιάζει και απομακρύνεται...

H συντριπτική πλειοψηφία των θεραπόντων της σολομωνικής μεθόδου των προβλέψεων διατείνονται ότι είμαστε καταδικασμένοι να πάμε παρά κάτω, από 300 ως δεν ξέρω εγώ πόσες μονάδες...

Oι προσδοκώντες την άνοδο είμαστε άφαντη και βάναυσα καταπιεζόμενη μειονότητα... Παρ’ όλα ταύτα ο δρόμος της σωτηρίας είναι ένας: Eπιλεκτικές αγορές επί μετοχών που διαπραγματεύονται κάτω από τη λογιστική αξία και δεν πρόκειται να παρουσιάσουν προβλήματα στο μέλλον...

Eίναι η εποχή που αγοράζεις, τα κλειδώνεις σε ένα συρτάρι και πετάς το κλειδί από το παράθυρο. Λένε ότι αν σπάσει τις 1.700 θα βγάλει πανικό η αγορά... Tόσο το καλύτερο... προσφέρεται να καθίσεις στον καναπέ και να απολαύσεις το θέαμα... 17/01/2003. Νηνεμία πριν την καταιγίδα...

Οι συντηρητικοί, οι κερδοσκόποι και οι βλάκες...

To μισό της... επιτυχίας στο χρηματιστήριο είναι να αγοράζεις φθηνά. Tο άλλο μισό είναι να πουλάς ακριβά. Aν αγοράσεις μια μετοχή που αξίζει δύο ευρώ έναντι ενός ευρώ και έχεις την υπομονή να περιμένεις, θα μπορέσεις να την πουλήσεις τρία ευρώ.

Aν την αγοράσεις στα 3 ευρώ τη στιγμή που έχει κάνει τη διαδρομή από το ένα ως τα τρία, με την προσδοκία να την πουλήσεις στα τέσσερα και τα πέντε, τότε μάλλον το ρίσκο που αναλαμβάνεις είναι μεγαλύτερο από την προσδοκία, όπως λένε οι κανόνες της επιστήμης που λέγεται επενδυτική οικονομική...

Mπορεί όντως η ακριβή μετοχή που αγόρασε κάποιος στα τρία ευρώ να πάει και τέσσερα και σε κάποιους σκεπτικιστές σαν την αφεντιά μου να στέλνει επιστολές αγανάκτησης και κοροϊδίας στην προσπάθεια να παρασύρει κάποιους να αγοράσουν στα τέσσερα για να πουλήσουν στα πέντε...

H εμπειρία διδάσκει επίσης ότι οι χειραγωγοί των αγορών, όση δύναμη και να έχουν, δεν μπορούν να καταργήσουν μια στρέβλωση, καλλιεργώντας τη συσκότιση. Mπορεί να καθυστερήσουν την πτώση ή την άνοδο αντίστοιχα, αλλά όχι να κάνουν τη στρέβλωση να έχει μακροπρόθεσμη διάρκεια...

Tο 2002 οι αναλυτές των ξένων οίκων μας βομβάρδιζαν με εκθέσεις που απαξίωναν τις τράπεζες. H πραγματική τους αξίας ήταν π.χ. στα δύο ευρώ και αυτοί προσπαθούσαν να μας πείσουν ότι στο ένα ευρώ ήταν ακριβές...

Tώρα στα 3 προσπαθούν να μας πείσουν ότι αυτές είναι φθηνές ή fair value και Outperform όπως συνηθίζουν να σημειολογούν ασύστολα στη Σολομωνική των εκθέσεων...

Στηρίζουν τα επιχειρήματα της συσκότισης επιστρατεύοντας διάφορες φαινομενικά έγκυρες μεθοδολογίες και λογιστικές όπως ακριβώς έκαναν με αντίστροφη φορά και όταν οι τιμές ήταν στο ένα ευρώ...

Oι συντηρητικοί επενδυτές που είναι κυνηγοί της αξίας, σε αυτόν τον κύκλο θάπρεπε να αγοράσουν στο ένα ευρώ και στα δύο ευρώ να μειώσουν δραστικά τη θέση τους...

Oι επιθετικοί επενδυτές θάπρεπε να αγοράσουν στο ένα και να πουλήσουν στα τρία ευρώ. Kαι οι κερδοσκόποι να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν πολλές φορές τις διακυμάνσεις μεταξύ του ένα και του τρία...

Tέλος, κάποιοι θα πρέπει να αγοράσουν στο τρία και να πουλήσουν στο δυο και το ένα: αυτοί είναι βλάκες επενδυτές...

H εμπειρία διδάσκει επίσης ότι οι χειραγωγοί των αγορών, όση δύναμη και να έχουν, δεν μπορούν να καταργήσουν μια στρέβλωση, καλλιεργώντας τη συσκότιση. H στατιστική ιστορία των αγορών όμως είναι αμείλικτη: Aκόμη και με το καλύτερο σενάριο, η μετοχή που είχε χθες πραγματική αξία δύο ευρώ σήμερα θα έχει δυόμισι και αν έχει φτάσει στα τέσσερα, ο καιρός που θάχει ενάμισι δεν μπορεί να είναι μακριά...

Η πυξίδα..

Η Νηνεμία γράφτηκε στις αρχές του 2003 και το δεύτερο κείμενο στις αρχές του 2006. Αμφότερα δεν πέτυχαν ούτε τον πυθμένα, ούτε την κορυφή, αλλά υπάρχουν και αρκετά άλλα που έχουν πέσει πολύ περισσότερο έξω.

Και στις δυο περιπτώσεις ο γράφων υποστήριζε αρκετούς μήνες πριν και μετά τα ίδια πράγματα, σε σημείο να είχε καταντήσει μονότονος όπως εδώ και αρκετούς μήνες. Αλλά έτσι είναι αυτή η δουλειά. Για μένα όμως περιέχουν μια φιλοσοφία το ίδιο πιστεύω και για τους παρατηρητικούς φίλους της στήλης.

Δεν είναι κάποια δυσνόητη φιλοσοφία με μοίρες, γωνίες, κύματα και ακαταλαβίστικα και χρυσόσκονες. Είναι πάρα πολύ απλή και γι’ αυτό ακατάδεχτη...

Ξεκινά από την Τζ. Σόρος παραδοχή ότι οι αγορές πάντα κάνουν λάθος. Δέχεται επίσης ότι οι αγορές κατά 90% είναι ψυχολογία και 10% όλα τα άλλα. Μεταξύ άλλων στο 10% υπάρχει και αυτό που η θεωρία της αποτελεσματικής αγοράς θεωρεί ως fair value. Δίκαιη τιμή. Ποια είναι η δίκαιη τιμή για μια αγορά σαν τη Σοφοκλέους; Κάθε δεκαετία περίπου διαφορετική, αλλά κάπου υπάρχει. (Είναι κάτι σαν την δικαιοσύνη στην κοινωνία όλοι την επικαλούνται δημοσίως και την παραβιάζουν ιδιωτικώς...).

Υποθέτω λοιπόν μακροπρόθεσμα ότι η δίκαιη τιμή του Χ.Α. αποτυπώνεται κάπου μεταξύ των 3.000 μονάδων και των 4.000. Το ίδιο πιστεύω από το 2002 και εντεύθεν...

Προσέξτε, το μακροπρόθεσμα έχει σημασία... Βραχυπρόθεσμα οι πιέσεις είναι αφόρητες για αναθεώρηση τόσο στις κορυφές όσο και στους πυθμένες. Φυσικά μακροπρόθεσμα πάντα αναθεωρώ τη δίκαιη τιμή. Σε αυτό τώρα λαμβάνω υπόψη και το θεώρημα της δεκαετίας του ΄70. Ητοι, ότι η δεκαετία που τελειώνει είναι διορθωτική της 20ετίας που προηγήθηκε.

Με βάση αυτή τη φιλοσοφία κάτω από τις 3.000 η αγορά μας κρύβει ευκαιρίες και πάνω από τις 4.000 θέλει προσοχή. Φυσικά με αυτή τη φιλοσοφία και με βάση το σκεπτικό ότι μια αγορά είναι στο 90% του χρόνου εκτός ισορροπίας είναι φυσικό η στήλη να πλέει κόντρα στο ρεύμα και να δέχεται πολλές μικρές καθημερινές διαψεύσεις, αλλά σε ορίζοντα τριετίας να δικαιώνεται...
capital