Η Ελλάδα εκπέμπει SOS

Οι πάντες ασχολούνται με την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, που προκαλεί ανησυχία, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Οι μεγαλύτεροι οίκοι οικονομικής ανάλυσης τις τελευταίες 48 ώρες έσπευσαν να «ακτινογραφήσουν» την ελληνική οικονομία για να καταλήξουν σε απογοητευτικές προβλέψεις, που όπως ήταν φυσικό έκαναν το γύρο του κόσμου.

Η πίεση είναι πλέον ασφυκτική προς τη χώρα μας και ειδικότερα προς την κυβέρνηση, που δείχνει να παρακολουθεί και να μην παρεμβαίνει δραστικά για να υπερασπιστεί τη θέση της χώρας ή έστω να προσπαθήσει να αναστρέψει το κλίμα.

Την ίδια στιγμή, στο... εσωτερικό ο κάθε «πικραμένος» παράγει, αναπαράγει και διακινεί κάθε είδους σενάρια. Οι «τερατολογίες» δίνουν και παίρνουν και το χειρότερο είναι ότι παρουσιάζονται πιθανά ενδεχόμενα, προεξοφλώντας την κατάρρευση της χώρας μας.

Το οικονομικό επιτελείο αρκείται μόνο σε καθησυχαστικές δηλώσεις, οι οποίες όμως δεν μπορούν να αναστρέψουν το κλίμα, που ήδη έχει δημιουργηθεί.

Ωστόσο, στο παρασκήνιο οι κυβερνώντες συνεχίζουν- με ακόμη μεγαλύτερη ένταση- να επιδίδονται σε δημιουργική λογιστική. Έχουμε δηλαδή ένταση διαχειριστικών φαινομένων όπως η αποσιώπηση των χρεών των νοσοκομείων, η «διπλή» εγγραφή των εξοπλιστικών δαπανών, η επιμονή στις υψηλές εθνικολογιστικές προσαρμογές και η σταθερή αύξηση των προσαρμογών ελλείμματος χρέους.

Οι «κουτόφραγκοι» όμως φαίνεται να έχουν ξυπνήσει για τα καλά. Όχι μόνο δεν πείθονται από τις ελληνικές αιτιάσεις, αλλά μετά από κάθε αποστολή στοιχείων από την χώρα μας, τα «γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους» και προχωρούν σε οπωσδήποτε επώδυνες… διορθώσεις.

To φάντασμα της επιτήρησης

Ανάλογη «διόρθωση» αναμένεται να γίνει και για το 2008, αφού το οικονομικό επιτελείο υπολογίζει το έλλειμμα μόλις στο 2,5% του ΑΕΠ.

Όμως, επειδή στις Βρυξέλλες έχουν αντιληφθεί ότι τα στοιχεία που τους αποστέλλονται στερούνται αξιόπιστης τεκμηρίωσης θα πρέπει να περιμένουμε σύντομα η ελληνική οικονομία να μπει και πάλι υπό κοινοτική επιτήρηση και μάλιστα αυστηρότατη και όχι σαν αυτή που ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια.

Ο μηχανισμός της κοινοτικής επιτήρησης θα έχει τώρα και ένα δεύτερο στόχο.

Εκτός του μηδενισμού της απόκλισης από τις επιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας όσον αφορά το έλλειμμα, ζητούμενο θα είναι η ανατροπή της εκτός ελέγχου διόγκωσης του δημοσίου χρέους.

Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εμφανίζεται πεπεισμένη ότι ο επόμενος αδύναμος κρίκος στην ευρωζώνη, που μπορεί να χρειαστεί σύντομα βοήθεια δεν είναι άλλος από την Ελλάδα.

Στην ΕΚΤ μόνο εφιάλτες προκαλεί το ενδεχόμενο να πέσει η χώρα μας στα «νύχια του ΔΝΤ»(Διεθνές Νομισματικό Ταμείο). Εξετάζουν έτσι σενάρια αποφυγής μιας τέτοιας εξέλιξης, που θα έπληττε καίρια το ευρώ, σε μία περίοδο μάλιστα, που ο νομισματικός ανταγωνισμός δεν είναι ούτε καν προβλέψιμος.

Οικουμενική κυβέρνηση

Η κακή κατάσταση της οικονομίας είναι φυσικό να προκαλεί αναταράξεις και στο πολιτικό προσωπικό της χώρας.

Τις τελευταίες ημέρες εμφανίζονται σενάρια συγκυβέρνησης των δύο μεγάλων κομμάτων παρά το γεγονός ότι μια τέτοια προοπτική, τουλάχιστον στις δημοσκοπήσεις, φαίνεται να μην είναι δημοφιλής μεταξύ των Ελλήνων.

Η αγωνία όμως για το μέλλον της εθνικής οικονομίας δίνει έδαφος σε επιμέρους κύκλους να επαναφέρουν σενάρια συγκυβέρνησης τα οποία όμως θα πρέπει να βρουν θετική ανταπόκριση και από τους κύριους διεκδικητές στην κούρσα της εξουσίας.

Κάτι τέτοιο όμως μέχρι στιγμής δεν φαίνεται…

Πάντως, κρίσεις πανικού προκαλούνται και στο εσωτερικό της χώρας καθώς η υπαγωγή στους νόμους και τις προϋποθέσεις δανειοδότησης από το ΔΝΤ θα ανατρέψει το κοινωνικό και οικονομικό στάτους με απρόβλεπτες συνέπειες.

Πάντως, το 2009 βρίσκει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση το Ελληνικό Δημόσιο.

Η «εκτόξευση» της spread (απόκλιση στα επιτόκια δανεισμού ελληνικού - γερμανικού δημοσίου) σε επίπεδα δραχμής (δηλαδή, άνω των 2 ποσοστιαίων μονάδων) είναι γεγονός, που δεν πρέπει και δεν μπορεί να αγνοηθεί. Και πως μπορεί να αγνοήσει κανείς το ενδεχόμενο να μην μπορεί το δημόσιο να δανεισθεί για να καλύψει τον επόμενο κιόλας μήνα τις άμεσες ανάγκες του που δεν είναι άλλες από την καταβολή μισθών και συντάξεων.

Όπως όλα δείχνουν, το πρόβλημα θα προκύψει Ιανουάριο-Φεβρουάριο του 2009, όταν το Δημόσιο αναζητήσει κεφάλαια από την ήδη «στεγνή» διεθνή αγορά κεφαλαίων. Την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και Ισπανία θα αναζητούν να δανειστούν ποσά - ρεκόρ από την ίδια αγορά.

Για την Ελλάδα τα ενδεχόμενα, τότε, θα είναι δύο:

-Στην καλύτερη περίπτωση θα κληθεί να καταβάλει υψηλά επιτόκια.

-Υπάρχει, όμως, και το ενδεχόμενο να μην μπορεί καν να βρει κεφάλαια.

Εάν αποκλειστεί το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τότε η μόνη πηγή άντλησης κεφαλαίων είναι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και οι ίδιοι οι καταθέτες. Πρέπει να σημειώσουμε ακόμη ότι τα ελληνικά ομόλογα υπάρχει πιθανότητα να αγοραστούν και από την ίδια την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε μια προσπάθεια να ανοίξουν και πάλι οι διεθνείς γραμμές χρηματοδότησης και ακολουθώντας το παράδειγμα της Fed για τα αμερικανικά κρατικά και εταιρικά ομόλογα.

Αν η Ελλάδα δεν ήταν μέλος της Ευρωζώνης ίσως ήδη είχε αναγκασθεί να προσφύγει στο ΔΝΤ σε μια προσπάθεια να προστατέψει την οπωσδήποτε εξαιρετικά αδύναμη δραχμή(εάν υπήρχε) και βεβαίως να αποφύγει τη χρεοκοπία.

Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ως εξαιρετικά απίθανο το σενάριο επιστροφής στη Δραχμή, που παρά τον αφελή ρομαντισμό ορισμένων θα σήμαινε καταστροφή της Ελλάδας και απόλυτη φτώχεια για τους Έλληνες.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι εάν ανταλλάσσαμε σήμερα Ευρώ με Δραχμές η ισοτιμία θα ήταν 1 ευρώ προς 1851 δραχμές!

Καλύτερα να μην σκέπτεται κανείς…
Μιχάλης Παπανίδης απο zougla