Το "Βατερλώ" των καταθέσεων

Με απώλειες καταθέσεων που ενδέχεται να φτάσουν τα 30 δισ. ευρώ από την αρχή του έτους, αναμένεται να κλείσει το 2010 για τις τράπεζες, προοιωνίζοντας ένα εξαιρετικά δύσκολο τοπίο για την καταθετική των τραπεζών το 2011.

Αν και οι εκροές καταθέσεων υπό τη μορφή της μαζικής «φυγάδευσης» στο εξωτερικό που σημειώθηκε τον Μάιο – Ιούνιο έχουν κοπάσει, η καταθετική βάση των τραπεζών «ροκανίζεται» ασταμάτητα από την οικονομική δυσπραγία. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη διάρκεια του Δεκεμβρίου και ειδικά κατά το β΄ δεκαπενθήμερο του μήνα οι αναλήψεις καταθέσεων ποσών που έφταναν μέχρι τις 30.000 – 50.000 ευρώ έλαβαν εντονότερο χαρακτήρα, προφανώς για την κάλυψη τρεχουσών αλλά και εκτάκτων αναγκών επιχειρήσεων και νοικοκυριών.

Κατόπιν αυτού, στελέχη τραπεζών θεωρούν...πολύ πιθανό οι εκροές καταθέσεων από τις τράπεζες για το σύνολο του 2010 να φτάσουν στα 30 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία της ΤτΕ, οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων είχαν υποχωρήσει στα τέλη Οκτωβρίου στα 211,5 δισ. ευρώ, καταγράφοντας απώλειες 26,5 δισ. ευρώ από τις αρχές του 2010. Τον Δεκέμβριο του 2009 οι καταθέσεις στις τράπεζες ανέρχονταν σε 238 δισ. ευρώ, ενώ ο Ιανουάριος του 2011 αναμένεται να ξεκινήσει από μία βάση καταθέσεων κάτω των 210 δισ. ευρώ.

Όπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, η καταθετική βάση των τραπεζών πιέστηκε σημαντικά το τελευταίο δίμηνο του 2010 εξαιτίας μίας σειράς καινοφανών παραγόντων όπως π.χ. η περαίωση, η καταβολή του ΕΤΑΚ, η ρύθμιση ασφαλιστικών εισφορών και η τακτοποίηση λοιπών φορολογικών υποχρεώσεων από εμπόρους και ελεύθερους επαγγελματίες. Την ίδια στιγμή, η μείωση των εισοδημάτων αλλά και του δώρου του Χριστουγέννων που παραδοσιακά ενίσχυε τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου, επέτειναν τις πιέσεις.

Η κατάσταση δεν αναμένεται να αλλάξει προς το καλύτερο το 2011, με τους τραπεζίτες να αναμένουν ειδικότερα ένα πολύ δύσκολο α΄ εξάμηνο. Όπως αναφέρουν, η «δυστοκία» αύξησης των αποταμιεύσεων θα λειτουργήσει αποτρεπτικά στη μείωση του κόστους χρήματος. Σημειώνεται ότι τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων κινούνται στα επίπεδα του 3% - 4% για τις τρίμηνες διάρκειες. Πρόκειται για αποδόσεις που κρίνονται υψηλές από τις τράπεζες, ωστόσο στην πράξη είναι αρνητικές για τον καταθέτη αν υπολογίσει κανείς ότι ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σταθερά άνω του 5%.

Πάντως, ενώ η εγχώρια καταθετική βάση των τραπεζών αιμορραγεί, οι θυγατρικές τους στο εξωτερικό εμφανίζουν αύξηση καταθέσεων. Ενδεικτικά, με βάση τα στοιχεία εννεαμήνου που έχουν ανακοινώσει οι τράπεζες, η Εθνική αύξησε τις καταθέσεις της στο εξωτερικό κατά 3,1 δισ. ευρώ «ισοφαρίζοντας» τις απώλειες των 3 δισ. ευρώ που είχε στην ελληνική αγορά, ενώ η Eurobank αύξησε τις καταθέσεις των θυγατρικών της στη ΝΑ Ευρώπη κατά 1,2 δισ. ευρώ, «καλύπτοντας» μέρος των απωλειών καταθέσεων, ύψους 5 δισ. ευρώ που είχε στην Ελλάδα.

Σημειώνεται, τέλος, ότι ωφελημένες από τις εκροές καταθέσεων στην Ελλάδα εμφανίζονται οι τράπεζες στην Κύπρο, οι οποίες συνολικά αύξησαν τις καταθέσεις τους στα 68,67 δισ. ευρώ ανήλθαν στα τέλη Νοεμβρίου. Σημειώνεται ότι τα 10,51 δισ. ευρώ από τις καταθέσεις αυτές προέρχονται κυρίως από τη Ρωσία.

Κύρια ωφελημένη εμφανίζεται η Τράπεζα Κύπρου, η οποία άντλησε νέες καταθέσεις 4,1 δισ. ευρώ εκ των οποίων 1,68 δισ. ευρώ από το εξωτερικό. Η Μarfin Popular Bank ενίσχυσε τις καταθέσεις της κατά 2,07 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 636,79 εκατ. ευρώ από το εξωτερικό.

Της Νένας Μαλλιάρα στο capital