Τα βήματα προς τη χρεοκοπία και η μόνη λύση..

Ο Τσάρλι Μάντζερ, ο συνέταιρος του Μπάφετ, υποστηρίζει ότι οι καλύτερες ιδέες για την επίλυση των γρίφων που βάζουν οι αγορές, κρύβονται στις σελίδες της οικονομικής ιστορίας.

Στις σελίδες της ιστορίας νομίζω κρύβεται η κατανόηση και οι συνέπειες πολλών από αυτά που μας βασανίζουν. Παρακάτω θα βρείτε μερικές παραγράφους που συνέλεξα από κάποια βιβλία ιστορίας... Κάθε ομοιότητα με το παρόν και το μέλλον μόνο τυχαία δεν είναι...

Άρτος, θέαμα, αργομισθίες και φοροδιαφυγή…
Παρ’ όλα αυτά λίγοι πολιτικοί έχουν την προνοητικότητα να αντισταθούν στην εύκολη λύση, που είναι η αύξηση των φόρων. Οι Ρωμαίοι πολιτικοί συχνά αύξαναν τη δύναμή τους δωροδοκώντας το λαό με άρτο και θεάματα.

Εκτός από τα δωρεάν θεάματα στο Κολοσσαίο οι πολιτικοί εξαιρούσαν τους ελεύθερους πολίτες της Ρώμης από την φορολογία και επιπλέον τους έδιναν και γενναίες επιδοτήσεις σε στάρι και άλλα αγαθά. (Όπου άρτο βάλτε διορισμούς και όπου θέαμα τα υπόλοιπα...).

Προσπάθεια αντιστροφής…
Τα αγαθά αυτά προέρχονταν φυσικά από τους φόρους και τις υποχρεωτικές εισφορές των επαρχιών της αυτοκρατορίας. Όταν ανέλαβε ο Ιούλιος Καίσαρας, το ένα τρίτο του λαού, περί τις 320.000 άτομα, ελάμβανε δωρεάν στάρι. Χωρίς να δημιουργήσει εντάσεις και ταραχές ο Καίσαρας κατάφερε να το μειώσει στο μισό, δηλ. στους 150.000 δικαιούχους. Μετά τη δολοφονία του Καίσαρα οι επόμενοι αυτοκράτορες αύξησαν πάλι τον αριθμό των δικαιούχων. Ο αυτοκράτορας Σεβήρος αντί για στάρι μοίραζε ελαιόλαδο και κατά καιρούς χρήματα.

Ο Αουρελιανός που επονομάστηκε και Αποκαταστάτης (Restorer) άλλαξε και αντί για στάρι μοίραζε στους Ρωμαίους ψωμί απαλλάσσοντας το λαό από τα έξοδα άλεσης και ψησίματος. Επίσης επιδότησε την τιμή σε πολλά βασικά είδη όπως: το κρασί, το αλάτι, το χοιρινό.

Φοροδιαφυγή…
Όπως συμβαίνει συνήθως παντού, η αύξηση των φόρων σε σχέση με τις υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος, ανάγκασε τους Ρωμαίους φορολογούμενους να βρουν τρόπους αποφυγής της φορολογίας. Οι φτωχότεροι από το βάρος της φορολογίας άρχισαν να εγκαταλείπουν τα χωράφια τους και τα σπίτια τους και να αναζητούν στέγη σε πόλεις που ήταν απαλλαγμένες της φορολογίας, όπως π.χ. η Ρώμη όπου υπήρχε και διανομή τροφής και άλλων αναγκαίων. (Όπου φόροι βάλτε φόρους και όπου Ρωμαίοι βάλτε Έλληνες που ζουν με το όνειρο του διορισμού στο δημόσιο...).

Σημάδια παρακμής…
Οι αυτοκράτορες όπως ήταν φυσικό παρατήρησαν αυτά τα σημάδια που οδηγούσαν σε παρακμή και μοιραία την πτώση. Προσπάθησαν να πάρουν μέτρα αντιστροφής της τάσης, αλλά το μόνο που πέτυχαν ήταν η επιδείνωση της κατάστασης.

Πιο δραστικές ήταν οι μεταρρυθμίσεις του Διοκλητιανού που βασίλευσε από 284-305 μ.χ. Το 301 ο Διοκλητιανός εφάρμοσε το «Διάταγμα των Τιμών». Αυτό που επέβαλε αυτό το διάταγμα ήταν το πάγωμα όλων των τιμών, προϊόντων και μισθών. Αυτό που επί της ουσίας πέτυχε ήταν να αναγκάσει παραγωγούς και εμπόρους να αποσύρουν τα προϊόντα από τις αγορές.

Αν σου στοιχίζει περισσότερο από την τιμή που το πουλάς ένα προϊόν δεν σε συμφέρει να το πουλάς και άρα ούτε να το παράγεις. Κατά συνέπεια η παραγωγή μειώθηκε. Η ροή εμπόρων, βιοτεχνών και αγροτών προς τις πόλεις και ειδικά την μυθική Ρώμη συνεχίστηκε με μεγαλύτερη ένταση.

Άρχισε να δημιουργείται μια αντεστραμμένη οικονομική πυραμίδα. Η παραγωγική βάση να συρρικνώνεται και να αυξάνει η αναδιανεμητική βάση.
(Όπου διάταγμα τιμών βάλτε το διάταγμα κάποιου που θα αποφασίσει να υφαρπάξει τις ψήφους υποσχόμενος φθηνές τιμές με διοικητικά μέτρα...).
Το τέλος...

Σε μια προσπάθεια να σταματήσει αυτή την εξέλιξη ο Διοκλητιανός αποφάσισε να υποχρεώσει τα αγόρια της αυτοκρατορίας να συνεχίσουν το επάγγελμα του πατέρα τους. Ο γιος του αγρότη να γίνεται αγρότης, του εμπόρου έμπορος, του στρατιώτη στρατιώτης κλπ.

Οι στόχοι που αποσκοπούσε ο νόμος του αυτοκράτορα είναι φανεροί και κυριότερος από αυτούς το να μην πωλούν οι αγρότες τα κτήματά τους. Ήταν μια προσπάθεια τόνωσης της παραγωγής. Επί τους ουσίας αυτό που πέτυχε ήταν να δημιουργήσει μια στατική κοινωνία καστών. Όντως έδεσε τους αγρότες με τη γη τους και αυτό οδήγησε αργότερα στη φεουδαρχία. Δεν κατάφερε να αντιστρέψει όμως την τάση που είχε δρομολογήσει η παρακμή.
του Κώστα Στούπα στο capital