Γιατί επιμένει η κυβέρνηση στον κεφαλικό φόρο;

Είναι πράγματι άξιον απορίας, για ποιους λόγους η Κυβέρνηση επιμένει να συντηρεί ένα ιδιαίτερα φθοροποιό θέμα, όπως αυτό της έκτακτης εισφοράς. Από την πρώτη κιόλας στιγμή που εξαγγέλθηκε, συνάντησε τις σθεναρές αντιδράσεις των φορολογουμένων, οι οποίοι πλέον, προσφεύγουν μαζικά στα διοικητικά πρωτοδικεία της χώρας, ευελπιστώντας ότι η αναστολή είσπραξης που διέταξε το Πρωτοδικείο Πειραιά θα είναι μόνο η αρχή για τη δικαίωση τους. Η κυβέρνηση μέσω του Υπουργού Οικονομίας, δεν το βάζει κάτω και συνεχίζει τη διελκυστίνδα με τους φορολογούμενους, δίνοντας την εντύπωση ότι το συγκεκριμένο μέτρο, είναι μείζονος σημασίας για την αντιμετώπιση των σοβαρών διαρθρωτικών προβλημάτων της χώρας.

Συνταγματικό ή μη, το... συγκεκριμένο μέτρο, ελάχιστα μπορεί να αλλάξει την εικόνα των δημοσίων οικονομικών. Ουσιαστικά τα συνολικά έσοδα που προϋπολόγιζε να εισπράξει το Ελληνικό Δημόσιο από το συγκεκριμένο μέτρο, δεν ξεπερνούν τα 280 εκατ. ευρώ. Ποσό που μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό των ελλειμμάτων και της αδυναμίας να εισπράξει τους «κανονικούς» φόρους αλλά και να περιορίσει τις δημόσιες δαπάνες.

Υποτίθεται, ότι το συγκεκριμένο μέτρο θα αποτελούσε μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Τα υπόλοιπα και πιο δραστικά μέτρα προέβλεπαν πιο ορθόδοξες και αναμφίβολα πολύ πιο αποτελεσματικές λύσεις, σε θεωρητικό πάντα επίπεδο. Μια εξ’ αυτών αφορούσε στην είσπραξη μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο. Καθώς το συνολικό ύψος των οφειλών αυτών ξεπερνά τα 17 δισ. ευρώ γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι μια μικρή «επιτυχία» θα είχε πολύ σοβαρή επίπτωση. Το οικονομικό επιτελείο, με μια σειρά «ρυθμίσεων» υπολόγιζε να εισπράξει περί τα 2 δισ. ευρώ, ήτοι κάτι λιγότερο από το 10%. Ακόμη και αυτά τα χρήματα είναι επτά και πλέον φορές περισσότερα από αυτά της έκτακτης εισφοράς. Η πορεία των εσόδων δεν δείχνει προς το παρόν να βελτιώνεται αισθητά παρά τις διαρκείς εξαγγελίες για ελέγχους και «ράμπο». Σύμφωνα με πληροφορίες που αφορούν τα στοιχεία εξαμήνου, τα έσοδα όχι μόνο δεν αυξήθηκαν αλλά μειώθηκαν κατά 2%, σαν φυσική συνέπεια της επιβράδυνσης της οικονομίας και της ουσιαστικής αδυναμίας να αυξηθούν οι εισπράξεις των φόρων.

Εννοείται ότι εκτός της είσπραξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, τεράστια επίπτωση θα μπορούσε να έχει και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής που σύμφωνα με μετριοπαθείς εκτιμήσεις ξεπερνά το 25% του ΑΕΠ.

Μια ακόμη σημαντικότερη λύση αφορούσε στη μείωση των δημοσίων δαπανών που σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους ανέρχονται σε λίγο περισσότερα από 65 δισ. ευρώ. Ο πήχης τέθηκε σε λογικά πλαίσια και αφορούσε στην μείωση των λειτουργικών δαπανών του δημοσίου κατά 10%, ήτοι μισό δισεκατομμύριο ευρώ μόνο για φέτος ή αν προτιμάτε διπλάσια χρήματα σε σχέση με τον κεφαλικό φόρο. Το μέτρο έμοιαζε ακόμη πιο εφικτό, δεδομένου ότι η ίδια η κυβέρνηση έδωσε στοιχεία για αλόγιστες σπατάλες που έμοιαζαν να μπορούν να περικοπούν εύκολα και κυρίως ανώδυνα, αν μιλήσουμε με όρους πολιτικού κόστους.

Αντίθετα πάντως με τις εξαγγελίες, οι δαπάνες όχι μόνο δεν περιορίστηκαν αλλά ήδη από το πρώτο δίμηνο κινήθηκαν έντονα ανοδικά κατά 14,7% για να εκτοξευτούν στη συνέχεια σε ποσοστό μεγαλύτερο του 23,1% με την προσθήκη και του Μαρτίου στο «λογαριασμό».

Με βάση αυτά τα μεγέθη, η είσπραξη ή όχι του κεφαλικού φόρου, δείχνει πράγματι αμελητέα ποσότητα. Πολλώ δε μάλλον αν συνυπολογίσει κανείς ότι μόνο τα τοκοχρεολύσια για την αποπληρωμή του δανεισμού φέτος θα ξεπεράσουν τα 12 δισ. ευρώ. Ανεξάρτητα με τη νομική εξέλιξη της υπόθεσης, είναι εμφανές ότι το θέμα έχει λάβει πολύ περισσότερη έκταση και δημοσιότητα από αυτή που του αξίζει.

Η Κυβέρνηση παρα ταύτα υπερασπίζεται τη θέση της με «νύχια και με δόντια» και επιμένει να ασχολείται με το θέμα πολύ περισσότερο απ’ ότι ασχολήθηκε με τα δύο προαναφερθέντα θέματα της είσπραξης των φόρων και της περιστολής των δημοσίων δαπανών. Οι φορολογούμενοι που αντιδρούν δεν επικαλούνται μόνο την αντισυνταγματικότητα του μέτρου που αναμένεται να κριθεί στα αρμόδια δικαστήρια. Υποστηρίζουν επίσης ότι ο συγκεκριμένος φόρος δεν αποτελεί αναλογική συνεισφορά των ευπορότερων συμπολιτών μας, αλλά τιμωρία όσων δήλωσαν τα εισοδήματά τους και πλήρωσαν γι’ αυτά φόρους σε αντίθεση με το ποσοστό εκείνων που απλώς έγραψαν τα έσοδα στα «μαύρα βιβλία» και φυσικά δεν καλούνται τώρα να συνδράμουν...
Του Σταμάτη Ζαχαρού στο capital