Φουλάρετε το ρεζερβουάρ με... νερό της βρύσης

Ο πολυμήχανος εφευρέτης, που κατάφερε να διανύσει με το αυτοκίνητο 50 χιλιόμετρα χρησιμοποιώντας ως καύσιμο ένα ποτήρι νερό, έκανε πρόσφατα μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Αθήνας, αποκαλύπτοντας τα μυστικά του υδρογόνου. Ο λόγος για το Γιώργο Λάγιο, που πέρυσι βραβεύτηκε για το υβριδικό αυτοκίνητο υδρογόνου που κατασκεύασε από τον Bill Gates της Microsoft.

Οι τεχνολογίες του υδρογόνου και τα όσα συντελούνται γύρω από αυτό το άφθονο στη φύση στοιχείο, έχουν χαρακτηριστεί ως η τρίτη βιομηχανική επανάσταση αντίστοιχη με αυτή της τεχνολογικής επανάστασης του κινητήρα πριν 100 χρόνια και των ηλεκτρονικών υπολογιστών πριν 40 χρόνια.

Τί είναι όμως το υδρογόνο; είναι ένα άχρωμο, άοσμο, άγευστο και μη-τοξικό αέριο αλλά παράλληλα και το απλούστερο στοιχείο του σύμπαντος που υπάρχει σε αφθονία (είναι το τρίτο πιο άφθονο στοιχείο στη γη). Ο Γ. Λάγιος χαρακτηρίζει το υδρογόνο ως το απόλυτο καύσιμο, καθώς συνεπάγεται μηδέν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και το μόνο “καυσαέριο” του είναι το νερό. Το «υδρογόνο» παράγεται ακριβώς από το νερό και μπορεί να αποτελέσει φθηνή και ανεξάντλητη «καύσιμη ύλη».

Μέχρι σήμερα, έχουν... αναπτυχθεί περισσότερα από 20 καινοτομικά προϊόντα που βασίζονται στις τεχνολογίες υδρογόνου και θα αποτελέσουν τα προϊόντα του μέλλοντος. Τέτοια είναι οι μονάδες ηλεκτρόλυσης που παράγουν υδρογόνο από νερό και οι οικολογικές γεννήτριες υδρογόνου (κυψέλες καυσίμου-fuel cells) που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς καύση και γι’ αυτό δεν εκπέμπουν καυσαέρια που βλάπτουν το περιβάλλον , ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε χιλιάδες εφαρμογές.

Πώς μπορεί αυτά τα προϊόντα να έχουν εφαρμογή στην καθημερινότητά μας και να μειώσουν την εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα; Όχι πολύ μακριά, το 2013 ο Γ. Λάγιος οραματίζεται το απόλυτα «πράσινο» νοικοκυριό με τη χρήση υδρογόνου. Σε αυτό το νοικοκυριό φωτοβολταϊκά στην ταράτσα ή μικρές ανεμογεννήτριες, θα χρησιμοποιούνται για την ηλεκτρόλυση του νερού και την παραγωγή υδρογόνου. Το υδρογόνο στη συνέχεια αποθηκεύεται στις ειδικές δεξαμενές και από εκεί χρησιμοποιείται είτε για να τροφοδοτήσει γεννήτριες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος είτε για να αποτελέσει το καύσιμο για το υβριδικό αυτοκίνητο υδρογόνου ή το υβριδικό scooter υδρογόνου.

Πως παράγεται

Η παραγωγή του υδρογόνου μπορεί να γίνει με δύο τρόπους είτε με χημική μετατροπή είτε με ηλεκτρολυτική μετατροπή

Η χημική μετατροπή αν και η πιο φθηνή μέθοδος προς το παρόν (γι’ αυτό βρίσκεται και σε άμεση χρήση), ωστόσο είναι ρυπογόνος καθώς προϋποθέτει τη θέρμανση υδρογονανθράκων με τη χρήση καυσίμων όπως κάρβουνο, βενζίνη, μεθανόλη ή φυσικό αέριο προκειμένου στη συνέχεια να διασπαστούν σε υγρά αέρια και στερεά προϊόντα.

Η ηλεκτρολυτική μετατροπή του νερού σε υδρογόνο και οξυγόνο, μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους όμως η πιο «καθαρή» και ασφαλής μέθοδος παραγωγής είναι η ηλεκτρόλυση του νερού με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) όπως η ηλιακή, αιολική και η γεωθερμία. Αυτή η τεχνική μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αποθήκευση της ενέργειας από ΑΠΕ σε μορφή υδρογόνου σε κατάλληλες δεξαμενές, το οποίο μπορεί να μετατραπεί ξανά σε ηλεκτρισμό, ιδανικά μέσω κυψελών καυσίμου, σε άλλες περιόδους.

Αποθήκευση

Το αμέσως επόμενο στάδιο είναι η αποθήκευση του υδρογόνου ώστε αυτό να χρησιμοποιηθεί για τις χρήσεις που επιθυμούμε. Δύο είναι οι πιο διαδεδομένοι τρόποι αποθήκευσης υδρογόνου: οι δεξαμενές αποθήκευσης υδρογόνου υπό πίεση >200 bar και οι δεξαμενές αποθήκευσης υδρογόνου μεταλλικών υδριδίων. Από αυτές τις «αποθήκες» ή άλλες καινούριες που βρίσκονται σε στάδιο έρευνας (η εταιρεία του Γ. Λάγιου σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο της Κρήτης αναπτύσσει ειδικό ρεζερβουάρ υδρογόνου) θα μπορεί κάποιος στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει το υδρογόνο ως καύσιμο.

Tropical

Η εταιρεία του Γ. Λάγιου, η TROPICAL ΑΕΒΕ είναι η μοναδική Ελληνική εταιρία που επιλέχθηκε να είναι ένα από τα 50 ισότιμα μέλη της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας Υδρογόνου. Τα επόμενα 5 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διαθέσει στις εταιρίες - μέλη, το ποσό των 480 εκ. Ευρώ, για ανάπτυξη και βιομηχανοποίηση προϊόντων του μέλλοντος που βασίζονται στο υδρογόνο.

Όπως λέει ο Γ. Λάγιος, τα επόμενα χρόνια οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες:

Φέτος η Tropical AEBE, θα είναι η πρώτη εταιρία στο κόσμο που θα βιομηχανοποιήσει φορητή γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος κυψελών καυσίμου με χρήση υδρογόνου ισχύος 1kW. Το 2009, θα ξεκινήσει επίσης η βιομηχανική παραγωγή συστημάτων συμπαραγωγής γεννητριών ηλεκτρικού ρεύματος και θερμότητας για οικιακή και βιομηχανική χρήση, χρησιμοποιώντας ως καύσιμο φυσικό αέριο, υγραέριο, αιθανόλη, μεθανόλη, λύματα/απόβλητα από βιολογικούς καθαρισμούς αλλά και κτηνοτροφικές/πτηνοτροφικές μονάδες όπως και γενικώς όλα τα βιοκαύσιμα.

Μετά το 2010, θα εμφανιστούν, λέει ο Γ. Λάγιος, τα αυτοκίνητα υδρογόνου όπου ο καθένας θα εφοδιάζεται υδρογόνο από τα βενζινάδικα τα οποία θα έχουν γίνει και «υδρογονάδικα» ή θα μπορούμε να παράγουμε το υδρογόνο του αυτοκινήτου από το σπίτι μας. Σήμερα το υβριδικό αυτοκίνητο υδρογόνου που κατασκεύασε ο εφευρέτης αλλά και το αντίστοιχο μηχανάκι σκούτερ, βρίσκονται στο οικολογικό πάρκο του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Μετά το 2020, εκτιμά ότι η αγορά θα γεμίσει με μεγάλα συστήματα παραγωγής ρεύματος από υδρογόνο ικανά να καλύψουν τις ανάγκες από ένα σπίτι μέχρι ένα νησί.

Μέχρι το 2050, προβλέπει πως ό,τι σήμερα λειτουργεί με πετρέλαιο και τα παράγωγα του, πλέον θα λειτουργεί με υδρογόνο το οποίο θα είναι πάμφθηνο και θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Υπεραισιόδοξες προβλέψεις ενός ονειροπόλου ή λογική εξέλιξη των πραγμάτων για το μέλλον; Ο χρόνος θα δείξει…
Του Χάρη Φλουδόπουλου στο capital