Έντονες διεργασίες στην αγορά καυσίμων

Μείωση των πωλήσεων, καταρράκωση της κερδοφορίας και «λουκέτα» σε πρατήρια και εταιρείες εμπορίας, συνθέτουν το εκρηκτικό κοκτέιλ της αγοράς καυσίμων, εν μέσω κρίσης. Ήδη τους πρώτους δύο μήνες, μετά το λουκέτο της El Petrol, παρατηρούνται τα πρώτα προβλήματα στην αλυσίδα της λιανικής και τουλάχιστον 15 πρατήρια στην Αθήνα έχουν σταματήσει τη λειτουργία τους καθώς αδυνατούν να αποπληρώσουν τους προμηθευτές τους και έχουν αδειάσει οι δεξαμενές τους από καύσιμα. Ενδεικτικές του κλίματος στην αγορά ήταν και οι διοικητικές αλλαγές στη θυγατρική των ΕΛΠΕ, ΕΚΟ, που ανακοινώθηκαν αργά το απόγευμα της Παρασκευής. Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος Γ. Γεωργίου ανέλαβε χρέη εκτελεστικού προέδρου αντικαθιστώντας τον Γ. Κωστόπουλο (δ/νων των ΕΛΠΕ) που παραμένει στο Δ.Σ. Ο Αλ. Γεωργίτσης που πρόσφατα αποπέμφθηκε από την ΕΤΕ ανέλαβε χρέη διευθύνοντος.

Τόσο η ΕΚΟ όσο και... οι άλλες δύο εταιρείες που έχουν τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς (BP, Shell) είδαν το 2008 την κερδοφορία τους να καταρρέει. Μία εταιρεία «της πρώτης τριάδας» είδε τα κέρδη της να υποχωρούν κατά 75%, ενώ μία άλλη κατέγραψε στο έτος ζημιές.

«Μίκρυνε» η αγορά

Όλα όσα συμβαίνουν βεβαίως δεν είναι άσχετα των εξελίξεων σε επίπεδο πωλήσεων στην αγορά. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για το 2008, συνολικά στην αγορά σημειώθηκε κάμψη 2,6%. Σε τέσσερις από τις επτά κατηγορίες προϊόντων κατεγράφη μείωση των πωλήσεων. Η μεγαλύτερη μείωση (- 11,8%) καταγράφεται στο πετρέλαιο θέρμανσης όπου συγκριτικά με πέρυσι οι πωλήσεις έπεσαν 418 χιλιάδες μετρικούς τόνους. Ακόμη μεγαλύτερη μείωση σε ποσοστό (23,9%) καταγράφεται στη σούπερ, της οποίας οι πωλήσεις αντιπροσωπεύουν μικρό κομμάτι τις αγοράς (253 χιλ. μετρικοί τόνοι). Πτώση καταγράφηκε επίσης για τη σούπερ αμόλυβδη (6,1%), ενώ για το σύνολο των βενζινών η πτώση φτάνει το 2% καθώς πουλήθηκαν 81.384 χιλιάδες τόνοι λιγότεροι. Οριακή αύξηση καταγράφεται στις πωλήσεις της απλής αμόλυβδης (0,5% ή περίπου 16 χιλιάδες τόνοι), όπως και στο πετρέλαιο κίνησης (7,6%).

2009

Η ίδια τάση συνεχίζεται και επιδεινώνεται και στο πρώτο δίμηνο του έτους όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, παρατηρείται μείωση τόσο στο ντίζελ κίνησης όσο και στις βενζίνες (15 και 7% αντίστοιχα). Σε σχέση με τα πρατήρια που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και κλείνουν, καθώς οι προμηθευτές τους δεν τους παρέχουν καύσιμα, σημειώνεται ότι ως επί το πλείστον πρόκειται για πρατήρια διανομής diesel κίνησης και θέρμανσης, τα οποία προμήθευαν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μεταφορικές κ.ά. ή κτίρια του Δημοσίου ή των ΟΤΑ, κατά κύριο λόγο με πίστωση. Εξαιτίας των προβλημάτων ρευστότητας στην αγορά σημειώθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις στις πληρωμές, με αποτέλεσμα οι πρατηριούχοι να δηλώσουν αδυναμία αποπληρωμής των δικών τους υποχρεώσεων απέναντι στις εταιρείες. Επίσης, προβλήματα σημειώνονται και σε περιπτώσεις ορισμένων πρατηρίων που έκαναν μεγάλα ανοίγματα στο πετρέλαιο θέρμανσης, χωρίς ωστόσο να μπορέσουν αποσβέσουν τις επενδύσεις τους λόγω της μεγάλης κάμψης των πωλήσεων.

Η μάχη στην αγορά

Παράγοντες της αγοράς καυσίμων εκτιμούν ότι τουλάχιστον ένα ακόμη λουκέτο πέραν της El Petrol θα σκάσει μέχρι το Πάσχα. Σε δυσχερέστερη θέση βρίσκονται οι εταιρείες με μικρότερα μερίδια του 2,5% και οι οποίες πιθανότατα αντιμετωπίζουν και τα σοβαρότερα προβλήματα ρευστότητας. Αξίζει να αναφερθεί ότι ήδη έχει ξεσπάσει «πόλεμος» για το δίκτυο της El Petrol που αριθμεί 144 πρατήρια. Ήδη οι εγκαταστάσεις της εταιρείας έχουν περάσει στη Jet Oil (Μαμιδάκης), η οποία και φαίνεται να έχει πετύχει συμφωνίες με τους περισσότερους πρατηριούχους της Β. Ελλάδας, ενώ εντονότερος είναι ο ανταγωνισμός για το δίκτυο της Ν. Ελλάδας. Ανάλογη «μάχη» είχε δοθεί και για το δίκτυο της Dracoil, ενώ σε περίπτωση που κλείσει και άλλη εταιρεία τότε θα εμφανιστούν ακόμη μεγαλύτερες ευκαιρίες στην αγορά, υπό την προϋπόθεση βεβαίως της ύπαρξης ρευστότητας.
Του Χάρη Φλουδόπουλου στο Capital