Κουκουλώνοντας την ασυμμετρία

Η επιχειρούμενη ποινικοποίηση της κουκούλας και κάθε καλύμματος της κεφαλής, μαντίλας, κασκόλ, κάσκας και μουτσούνας, ενδεχομένως και του μακιγιάζ με αντιδακρυγόνο Maalox, αποδεικνύει ότι ένα ανίκανο, διεφθαρμένο και ψοφοδεές κράτος μπορεί να επιλέξει αυταρχικές πρακτικές και να φαλκιδεύσει τις συνταγματικές και φυσικές ελευθερίες, ακριβώς για να καλύψει τις δικές του αδυναμίες και ανεπάρκειες. Η εσπευσμένη παραγωγή κατασταλτικών νόμων, όπως η ποινικοποίηση της κουκούλας και η αυτεπάγγελτη δίωξη της περιϋβρισης αστυνομικού οργάνου, δείχνει μια πολιτική διοίκηση που τελεί εν πανικώ, αφενός, και αδυνατεί ή και δεν θέλει να καταλάβει τι συμβαίνει στην κοινωνία, αφετέρου· μια διοίκηση που φαίνεται να μην έχει πια επαφή με την πραγματικότητα.

Οι πενήντα-εκατό-διακόσιοι μπάχαλοι... που γκρεμίζουν τα μαγαζιά του αθηναϊκού κέντρου με οργάνωση μιλίτσιας, εκτός κάθε διαδηλωσιακού ή συγκρουσιακού πλαισίου, ασφαλώς εκδηλώνουν αντικοινωνική, παραβατική συμπεριφορά· η βία τους είναι αυτάρεσκη και μηδενιστική, και ελάχιστα πολιτική· είναι περισσότερο αυτοδικία ντεσπεράντο, παρά πολιτική δράση εντός κινήματος. Είναι όμως τέτοιοι οι περίφημοι κουκουλοφόροι, οι hoodies του Δεκεμβρίου, που κατέκλυσαν τους δρόμους όλων των ελληνικών πόλεων; Οχι. Οποιοσδήποτε εχέφρων και ψύχραιμος δεν ταυτίζει το μέγα πλήθος του Δεκέμβρη, ένα ποικιλόμορφο σμήνος ανθρώπων και γενεών, με ελάχιστες εκατοντάδες τυφλωμένων μπάχαλων.

Οσοι επινόησαν νέες μορφές συμβολικής διαμαρτυρίας και παραδειγματικών δράσεων, όσοι λατρεύουν τη ζωή με τρόπους νεοχίπικους, αντιηγεμονικούς, ρομαντικούς, ακόμη και αφελείς· όσοι έφηβοι κατέκλυσαν τις ελληνικές πόλεις και δήλωσαν την παρουσία τους σωματικά, που δήλωσαν πένθος και οργή, αλλά και δίψα για μια άλλη ζωή, έστω και άναρθρα· όσοι ημιαπασχολούμενοι και επισφαλείς είπαν ”φτάνει πια” απέναντι στην αλαζονεία και τη διαφθορά, όλοι αυτοί σε κάποια από τις πολλές διαδηλώσεις του Δεκέμβρη και του Γενάρη, όταν ψεκάστηκαν εξ επαφής με δακρυγόνα, όταν τα σύννεφα των χημικών έπνιγαν δικαίους και αδίκους, όλοι αυτοί κάποια στιγμή κουκουλώθηκαν, με κασκόλ, με μάσκες χειρουργείου, με μαντίλες, με μάσκες ελαιοχρωματιστή, με γυαλιά σκι… Είναι κουκουλοφόροι; Κι όλοι σχεδόν φώναξαν το γνωστό σύνθημα που μπορεί να θεωρηθεί περιϋβριση αστυνομικού λειτουργού. Ολοι αυτοί, χιλιάδες Ελληνες, κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης, επί μέρες, επί βδομάδες, παραβίαζαν τους νέους νόμους που ανήγγειλε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Δικαιοσύνης. Χιλιάδες, δεκάδες χιλιάδες παρανόμησαν, ακόμη και στο νεκροταφείο του Παλαιού Φαλήρου, μετά την κηδεία του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Ολοι θα έπρεπε να συλληφθούν και να δικαστούν. Και τα κρατητήρια, οι φυλακές, τα δικαστήρια θα ξεχείλιζαν παράνομους, θα δικαζόταν και θα καταδικαζόταν όλο το πολύμορφο πλήθος του Δεκέμβρη. Θα δικαζόταν το πιο ευαίσθητο,το πιο ευάλωτο, το πιο νεαρό μέρος του ελληνικού πληθυσμού.

Η δαιμονοποίηση και η τυφλή καταστολή δεν οδηγούν στην κοινωνική ηρεμία· αντιθέτως, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε περισσότερη και πιο τυφλή βία. Η γενική ακατανοησία, οι ασύμπτωτοι κόσμοι, η ανομία, η ηθική εξαχρείωση, η δαιμονοποίηση, οδηγούν στη διάχυτη μνησικακία, την αυτοδικία, την τυφλότητα. Το επισημάναμε από τις πρώτες μέρες του ταραγμένου Δεκέμβρη. Από τη μια μεριά, σιδερόφρακτες φυλασσόμενες επαύλεις, από την άλλη, μιλίτσιες βανδάλων και κουμπουροφόρων, όπως στις μητροπόλεις του Τρίτου Κόσμου και στα slum, όπως στις πολιτικές δυστοπίες των μυθιστοριογράφων και του σινεμά· και ανάμεσα, η απέραντη μεσαία Ελλάδα, δηλαδή όλοι. Αυτό τον κόσμο της τερατώδους ασυμμετρίας πρέπει να δούμε ως απειλή, ως τρομερό ενδεχόμενο.

Η άλλη βία, αυτή που εκλύθηκε τρομερή τον Δεκέμβρη, μπορεί να ερμηνευθεί και ως αναμενόμενη αντίδραση, όπως και οι μουγκές διαδηλώσεις του 2007· ένας σπασμός, από μια κοινωνία που βουλιάζει στη συνενοχή, τον εγωτισμό και την απάθεια. Το πρόβλημα άρα δεν είναι οι κουκούλες, είναι το γιατί και πότε αναγκάζονται να φορούν κουκούλες οι νεαροί διαδηλωτές, γιατί κρύβονται και από ποιους· είναι το πώς φτάσαμε από τις μούτζες και τη μουγκαμάρα του καλοκαιριού 2007 των πυρκαγιών, στις ξέφρενες οδομαχίες του Δεκέμβρη 2008. Τι έβραζε και βράζει ακόμη μες στο σώμα της κοινωνίας; Πώς εκτρέφεται η λατρεία της βίας σε ορισμένα τμήματα της νεολαίας, από τα γήπεδα έως τα μπάχαλα; Πόσο αρχαϊκή και υποκριτική είναι η παρεχόμενη δημόσια εκπαίδευση; Ποια είναι τα κυρίαρχα υποδείγματα βίου; Ποια τα παραδείγματα των δημόσιων ανδρών;

Έχουμε το θάρρος να αναρωτηθούμε; Αν ναι, τότε ίσως βρούμε απαντήσεις, και δεν θα έχουμε ανάγκη σκληρότερους νόμους, περισσότερη καταστολή. Εχθρός της κοινωνίας δεν είναι ο νεαρός με το κουκουλοφούτερ και τη μαντίλα.
από βλέμμα