Τέλος εποχής για τη σάτιρα

Ο Λένι Μπρους ήταν εκείνος που είπε ότι μετά τη δολοφονία του Κένεντι, έσκαψαν δύο τάφους, ένα για τον πρόεδρο και ένα για τον Βον Μίντερ. Ποιος ήταν ο Βον Μίντερ; Ε, αυτό είναι το θέμα. Ηταν ο πιο φημισμένος μίμος του Κένεντι εκείνα τα χρόνια. Ποιος τον θυμάται τώρα;

Οταν ο Τζορτζ Μπους εγκαταλείψει επιτέλους τον Λευκό Οίκο, η βιομηχανία της σάτιρας θα ακολουθήσει την υπόλοιπη οικονομία στον δρόμο της ύφεσης. Σίγουρα θα είναι το τέλος μιας εποχής - μιας από τις χειρότερες στην ιστορία των ΗΠΑ, αλλά και τις πιο ευνοϊκές για τον κόσμο της σάτιρας.

Ο Καρλ Μαρξ είπε... ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται πρώτα σαν τραγωδία και κατόπιν σαν φάρσα. Ο Μπους κατάφερε να κάνει και τα δύο ταυτοχρόνως. Και πρόσφερε πλούσιο υλικό σε μίμους και κωμικούς ανά τον κόσμο. Ηταν εύκολη υπόθεση: αρκούσε να σηκώσεις λίγο τους ώμους, να σπρώξεις πίσω τους αγκώνες, να μορφάσεις σαν χιμπατζής, να πάρεις ύφος συγχυσμένο και να μιλήσεις. Με μικρές προτάσεις. Το κοινό άρχιζε ήδη να γελάει, προετοιμασμένο για όσα θα ακολουθούσαν. «Είπαν πως δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο Ιράκ και την Αλ Κάιντα. Ε, τώρα υπάρχει». «Εχω ένα μήνυμα γι' αυτούς τους βομβιστές αυτοκτονίας. Θα σας πιάσουμε».

Ο Μπους είχε πολλά εργαλεία του οπλοστασίου των κλόουν: Αστείο περπάτημα, αθώο ύφος, κωμική αδεξιότητα. Ηταν ικανός για όλα. Ή μήπως ήταν ανίκανος για όλα; Πάντως, ήταν αυτός που γέλασε τελευταίος: Πέρασε οκτώ χρόνια επικεφαλής του μεγαλύτερου στρατιωτικού μηχανισμού του κόσμου (εκτός κι αν υπολογίσεις τους Κινέζους, αλλά ο Μπους θα σου πει ότι ο δικός τους στρατός ήταν φτιαγμένος από πηλό. Σκέψου! Αλλα τέσσερα χρόνια και θα βλέπαμε πόλεμο εναντίον πήλινων στρατιωτών!).

Η θητεία του άρχισε και τέλειωσε με δύο από τις χειρότερες κρίσεις που χτύπησαν τη χώρα: την 11η Σεπτεμβρίου και την οικονομική ύφεση που άρχισε το 2007. Αφησε σίγουρα το σημάδι του στο Ιράκ, στη στιβάδα του όζοντος, στη Γουόλ Στριτ. Κληρονόμησε ένα πλεόνασμα προϋπολογισμού 128 δισ. δολαρίων το 2001. Η πρόβλεψη για το 2009 είναι έλλειμμα 482 δισεκατομμυρίων. Δεν είναι και λίγα όλα αυτά.

Επιπλέον, η μετατροπή της σχετικής συμπάθειας για τις ΗΠΑ το 2001 σε καχυποψία και εχθρότητα είναι επίσης μεγάλο επίτευγμα. Είναι πολύ εύκολο να στεκόμαστε στις γκάφες, στις αδεξιότητες, στα λεκτικά ατοπήματα. Δεν πρέπει να υποτιμάμε τον Μπους. Από πολλές απόψεις, ήταν κάτι σαν Δούρειος Ιππος. Πέρα από τις προφανείς ομοιότητες -ξύλινο περίβλημα, φαινομενική αθωότητα, αδειανό κεφάλι- ήταν το τέλειο όχημα για την κουστωδία νεοσυντηρητικών που βγήκαν και μας κατακτήσανε.

Επισκιασμένος διανοητικά από τον Κλίντον, ο Τόνι Μπλερ πρέπει να νόμιζε ότι τα πράγματα θα ήταν πολύ ευκολότερα με τον Μπους. Πόσο άδικο είχε.

Και τώρα; Μήπως πάλι κινδυνεύουμε η «Ομπαμαμανία» να μετατραπεί σε «Ομπαμαφοβία»; Ο χρόνος θα δείξει.
kathimerini