Τύπος και Ουσία

Κάθε πρωταθλητής που πιάνεται ντοπαρισμένος αρχίζει να ορκίζεται ότι είναι αθώος, αρχίζει να μιλάει για συνωμοσίες, να εξηγεί ότι δεν πήρε ποτέ εν γνώσει του κάτι απαγορευμένο, ίσως του το έριξαν στη σούπα, ίσως μπέρδεψαν τα δείγματα, μάλλον τον πολεμάνε τα συμφέροντα, δεν μπορεί να καταλάβει τι έχει συμβεί, ειλικρινά πάει να τρελαθεί κι ο ίδιος.

Ένας άνθρωπος που κατηγορείται για ανθρωποκτονία από πρόθεση, πώς άραγε δεν διαρρηγνύει από την πρώτη στιγμή τη στολή του, λέγοντας και ξαναλέγοντας, μα εγώ στον αέρα πυροβόλησα, μα εγώ δεν ήθελα να σκοτώσω κανέναν, μα ατύχημα ήταν, μα η κακιά ώρα ήταν που η σφαίρα βρήκε το θύμα με οκταπλή καραμπόλα, δεν μπορώ να καταλάβω τι έχει συμβεί, ειλικρινά πάω να τρελαθώ κι ο ίδιος;

Πώς γίνεται και... την επόμενη μέρα ακούγαμε στην τηλεόραση για δυο βολές στον αέρα και μια στο έδαφος; Πώς γίνεται και μετά μας έλεγαν ότι την πήρε πίσω την εκδοχή του εξοστρακισμού; Πώς γίνεται και, αφού πιστοποιήθηκε η από πάνω προς τα κάτω είσοδος της σφαίρας στο σώμα του θύματος, εγκαταλείφθηκε η θεωρία της καραμπόλας από την βολή στο έδαφος, εγκαταλείφθηκε και αυτή καθαυτή η βολή στο έδαφος;

Πώς γίνεται ενώ καίγεται η Αθήνα να μην ορκίζεται ο δράστης στη ζωή των παιδιών του και της γυναίκας του και όλων, ότι ποτέ δεν τον στόχευσε; Πώς γίνεται να τον καταδικάζουν εκ προοιμίου αρμόδιοι υπουργοί, ενώ έχει έναν τέτοιο καταλυτικό ισχυρισμό, ισχυρισμό που αν ισχύει δεν τον αθωώνει μεν, τον μετατρέπει όμως ηθικά και νομικά σε κάτι διαφορετικό από δολοφόνο;

Πώς γίνεται και στην προανακριτική του απολογία μιλά για «δυο βολές στον αέρα» και για «εκπυρσοκρότηση του όπλου μου άλλη μια φορά, πάνω στον πανικό», όταν «προσπαθούσαμε να απομακρυνθούμε» (που πίσω από τις λέξεις -εγώ τουλάχιστον καταλαβαίνω ότι- σημαίνει δυο στον άερα και η τρίτη η μοιραία δεν καραμπόλεψε, τον βρήκε απευθείας μεν αλλά το όπλο πυροβόλησε μόνο του).Αν η σφαίρα βρήκε τον νεκρό από καραμπόλα κάπου ψηλά, ποιο ακριβώς είναι το σημείο στο οποίο βρήκε η σφαίρα προτού εξοστρακιστεί; Σε ποιο μπαλκόνι, σε ποιόν στύλο της ΔΕΗ υπάρχει το σημάδι;

Στατιστικά πόσο τοις εκατό πιθανότητες έχει να συμβεί αυτό; Πόσο δίνει στο στοίχημα αυτό το τόσο εύστοχο αυτό τρίσποντο;

Το να δικάζεις έναν άνθρωπο με ελλιπή στοιχεία χωρίς να είσαι ο αρμόδιος, ο φυσικός του δικαστής είναι ο ορισμός της αρένας και η αναίρεση του κράτους δικαίου;Πιθανόν.Τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να επικρατήσει ψυχραιμία, τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να δείξουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στη λειτουργία της Δικαιοσύνης, τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να αφήσουμε τους θεσμούς να λειτουργήσουν, τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να μη σπεύσουμε να καταδικάσουμε, τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να στηριχθούμε στο μόνο εχέγγυο της δημοκρατίας, την τήρηση των προβλεπόμενων τύπων, αφού άλλωστε ο τύπος είναι ουσία;Πιθανόν.

Από την άλλη όμως, πρέπει κανείς να παρατηρήσει ότι δεν πάσχει η κοινωνία μας από μη τήρηση των τύπων, ότι δεν πάσχει η κοινωνία μας από έλλειψη θεσμικού πλαισίου, ότι η κοινωνία μας αντίθετα πάσχει από τη χρόνια χρήση των τύπων και των θεσμών όχι ως μέσο ανεύρεσης της αλήθειας, αλλά ως καμουφλάζ και μέσο συγκάλυψης της αλήθειας.

Γνώμη μου είναι ότι δεν απαιτείται ψυχραιμία αλλά οργή, γνώμη μου είναι ότι δεν απαιτείται εμπιστοσύνη στη λειτουργία των θεσμών, αλλά ο μέγιστος βαθμός δυσπιστίας και καχυποψίας, ώστε οι θεσμοί να πείσουν πως λειτουργούν σωστά, αφού το τεκμήριο της δικής τους αθωότητας το έχουν χάσει και είναι αυτή ακριβώς η απώλεια που μεταμορφώνει τις πόλεις σε αρένα.

Με άλλα λόγια, αν είναι λάθος που εκφράζω αμφιβολίες και απορίες για τις θεωρίες εξοστρακισμού της σφαίρας και τα αναμενόμενα πορίσματα, είναι ένα λάθος απότοκο της εποχής. Θα θεωρούσα περισσότερο λάθος να αναλωθώ σε τυπολατρείες και σε διακηρύξεις για ανάγκη απόλυτου σεβασμού της κρίσης των αρμοδίων οργάνων. Αρμόδια όργανα ήταν και στο παραδικαστικό, αρμόδια όργανα ξεπουλούσαν κρατική γη.

Αν οι θεσμοί δεν αρχίσουν να μας ξαναπείθουν, αν οι θεσμοί επιμείνουν στην a priori νομιμοποίησή τους, αν οι θεσμοί δεν επιδιώξουν να νομιμοποιούνται στη συνείδησή μας σε κάθε ευκαιρία, τότε μπορεί να γλιτώσουμε προσωρινά από τον λαϊκισμό και την οχλοκρατία, αλλά θα έχουμε οριστικά διολισθήσει σε ένα καθεστώς δημοκρατικό και δίκαιο μόνο στον τύπο και όχι στην ουσία.
Old Boy