Μικρές Λέροι στα νοσοκομεία

Ράντζα στους διαδρόμους, ασθενείς σε κατάσταση ψυχικής διέγερσης δίπλα σε καταθλιπτικούς, ηλικιωμένοι μαζί με εφήβους και τοξικομανείς. Αυτή την εικόνα παρουσιάζουν οι ψυχιατρικοί τομείς των γενικών νοσοκομείων της Αττικής, η ανάπτυξη των οποίων, αν και χαρακτηρίστηκε σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, δεν έχει ολοκληρωθεί. Στην Αθήνα λειτουργούν ψυχιατρικά τμήματα στα γενικά νοσοκομεία Ευαγγελισμός, Κρατικό Πειραιά, «Γ. Γεννηματάς», «Αγία Ολγα», Σισμανόγλειο, «Σωτηρία», Θριάσιο και Αττικόν με συνολικά 150–160 κλίνες και τα οποία στην πλειονότητά τους αναπτύσσουν ράντζα για να καλύψουν τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες νοσηλείας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι... η ψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου Ευαγγελισμός αναπτύσσει σε σχεδόν καθημερινή βάση 10–20 ράντζα, ενώ αντίστοιχη εικόνα εμφανίζει και ο ψυχιατρικός τομέας του «Γ. Γεννηματά».

Ελλειψη προσωπικού

Η κατάσταση έχει επιβαρυνθεί το τελευταίο τρίμηνο εξαιτίας του προβλήματος υποστελέχωσης σε ιατρικό προσωπικό της ψυχιατρικής κλινικής του Θριάσιου Νοσοκομείου, το οποίο από τον περασμένο Αύγουστο έχει μείνει με τον διευθυντή της και μία επικουρική ψυχίατρο. Οπως τόνισε στην «Κ» ο κ. Παναγιώτης Παντέλης, νοσηλευτής ψυχικής Υγείας στο Θριάσιο και γενικός σύμβουλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία, από τις 14 Αυγούστου έχουν παραιτηθεί οι δύο μόνιμοι επιμελητές της κλινικής και πλέον η κλινική στελεχώνεται μόνο από τον διευθυντή της και μία επικουρική ψυχίατρο που σαφώς δεν μπορούν να καλύψουν τις εφημερίες. Επόμενο ήταν στις αρχές Οκτωβρίου να σταματήσει να εφημερεύει η κλινική.

Σημειώνεται ότι η κλινική είναι δυναμικότητας 19 κλινών και έως και το καλοκαίρι λειτουργούσε σχεδόν καθημερινά με 7–12 ράντζα. Την περασμένη Τετάρτη, εξαιτίας της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει, νοσήλευε μόλις οκτώ ασθενείς, εκ των οποίων οι πέντε ήταν «φιλοξενίες», δηλαδή ασθενείς με ψυχικές παθήσεις οι οποίοι ωστόσο νοσηλεύονται στο Θριάσιο για άλλα προβλήματα υγείας (π.χ. ορθοπαιδικά, παθολογικά κ.ά.). Ως προσωρινή λύση στο πρόβλημα το υπουργείο Υγείας απέσπασε δύο ψυχιάτρους από το νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας, οι οποίοι την επομένη της ημέρας που ήρθαν στο νοσοκομείο (μέσα Νοεμβρίου) ζήτησαν αναρρωτική άδεια. «Με τη λογική ενός επαγγελματία Υγείας, είμαστε κλειστοί», τονίζει ο κ. Παντέλης και προσθέτει: «Την ίδια στιγμή συνεχίζεται η συσσώρευση ράντζων στους τομείς των άλλων νοσοκομείων».

Στον αέρα η μεταρρύθμιση

Αξίζει μόνο να σημειωθεί ότι το τελευταίο διάστημα το ψυχιατρικό τμήμα του νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς» δέχεται έως και διπλάσιο από τις κλίνες του αριθμό ασθενών: Εχει 18 κλίνες και υπήρξαν ημέρες που ανέπτυξε έως και 18 ράντζα. Οπως είπε στην «Κ» η κ. Μαρία Διαλλινά, αναπληρώτρια διευθύντρια του τμήματος, ψυχίατρος–ψυχοθεραπεύτρια, το πρόβλημα έχει ξεκινήσει με τη μείωση των κλινών των ψυχιατρικών νοσοκομείων, στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, η οποία όμως δεν συνοδεύτηκε από ένα συντονισμένο δίκτυο δομών που θα εξασφαλίζει τη θεραπευτική συνέχεια από το νοσοκομείο στην κοινότητα και την πρόληψη.

Σύμφωνα με την κ. Διαλλινά, το κενό αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα ψυχιατρικά τμήματα των νοσοκομείων να μετατρέπονται σταδιακά σε μικρά άσυλα. Χωρίς τις κατάλληλες υποδομές, αποτελούν ένα είδος «υβριδίων» ανοιχτών – κλειστών τμημάτων βραχείας νοσηλείας. Καταθλιπτικοί ασθενείς μαζί με διεγερτικούς, ηλικιωμένοι με εφήβους και τοξικομανείς, χωρίς εναλλακτικές θεραπευτικές παρεμβάσεις. Σε αυτό το περιβάλλον οι ψυχοθεραπευτικές πρακτικές επαφίενται στον πατριωτισμό των εργαζομένων, που είναι έτοιμοι να καταρρεύσουν.

Τις περισσότερες φορές οι ασθενείς λίγες ημέρες μετά το εξιτήριο επανεισάγονται σε άλλο νοσοκομείο. Οπως επισημαίνει η κ. Διαλλινά, είναι αναγκαία η αλλαγή νοοτροπίας στην ψυχιατρική περίθαλψη στη χώρα μας. «Η λογική “κλείστε τα ψυχιατρεία, ανοίξτε τα ψυχιατρικά τμήματα στα νοσοκομεία” δεν αλλάζει τίποτα ούτε στην ενσωμάτωση των ασθενών στην κοινωνία ούτε στην αποδοχή τους. Απλώς οδηγεί σε μικρά άσυλα, τύπου Λέρου», τονίζει.

«Από το 1999, το ψυχιατρικό τμήμα του Ευαγγελισμού, δυναμικότητας είκοσι κλινών, λειτουργεί με περισσότερα από δέκα ράντζα την ημέρα», επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός κ. Ηλίας Σιώρας και συνεχίζει: «Κάποια στιγμή η κλινική είχε φτάσει να έχει 27 ράντζα. Επειτα από πιέσεις και διαμαρτυρίες καταφέραμε να τα μειώσουμε σε δεκαεπτά. Και αυτό το θεωρήσαμε επιτυχία! Επειτα από κάθε γενική εφημερία γίνεται πανικός. Πρόκειται για έγκλημα».
Tης Πεννυς Μπουλουτζα από την kathimerin