e-Trikala: ο αγώνας τώρα δικαιώνεται... ~ apneagr

H θεσσαλική πόλη, μακράν η πιο «ψηφιακή» στη χώρα μας, κατόρθωσε μέσα σε πέντε χρόνια να γίνει σημείο αναφοράς για την αξιοποίηση της ευρυζωνικότητας, αλλά και πόλος συσπείρωσης για μια εκτεταμένη και πολυπληθή ομάδα πόλεων της Κεντρικής Ελλάδας, που βλέπουν στην τεχνολογία την απάντηση στις αναπτυξιακές τους ανησυχίες. Η φωνή τους θα ακούγεται πλέον δυνατότερα, όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και στις Βρυξέλλες...

Για τα Τρίκαλα και τις ψηφιακές πρωτοβουλίες τους άκουσα για πρώτη φορά γύρω στο 2004 και θυμάμαι πως είχα εκπλαγεί πολύ. Λίγο αργότερα, συνάντησα σε μια εκδήλωση τον Οδυσσέα Ράπτη, «κινητήρια δύναμη» αυτής της προσπάθειας κι όσα μου είπε σχετικά με τα φιλόδοξα σχέδιά τους με εξέπληξαν ακόμα περισσότερο.

Ακολούθησαν κι άλλες συναντήσεις, με τον ίδιο και με το δήμαρχο της πόλης, Μιχάλη Ταμήλο - δεν άφηναν ελληνικό ή συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα να πέσει κάτω, κάθε φορά είχαν κάτι καινούριο να μου πουν, κάθε φορά είχαν ολοκληρώσει κάτι και ξεκινούσαν δυο-τρία-τέσσερα νέα έργα, συγχρόνως.

Από τις βασικές υποδομές... πέρασαν στις υπηρεσίες, που γρήγορα αυξήθηκαν και πλήθηναν, καλύπτοντας σχεδόν κάθε ανάγκη των δημοτών της πόλης και όχι μόνο. Γιατί, εκτός από την αναβαθμισμένη εξυπηρέτηση σε επίπεδο σχέσεων πολίτη - τοπικής αυτοδιοίκησης, οι νέες τεχνολογικές δυνατότητες προσφέρουν επίσης πολύ σημαντική διέξοδο για την ανάπτυξη της πόλης, που αναζητούσε τα τελευταία χρόνια άλλους δρόμους για να πορευτεί, καθώς στένευαν τα περιθώρια για την τοπική βιομηχανία, την αγροτική παραγωγή, την ξυλεία.

Το Διαδίκτυο έρχεται να ανοίξει πλέον ένα παράθυρο στον κόσμο και να συνδράμει κάθε ανήσυχο πνεύμα, όπου κι αν δραστηριοποιείται.

Με κύριους άξονες το εκτεταμένο ασύρματο δίκτυο που από το 2005 έχει φτάσει να καλύπτει σχεδόν τα μισά σπίτια των Τρικάλων και κοντά 30 χιλιόμετρα οπτικής ίνας που επιτρέπουν υψηλές ταχύτητες, τα e-Trikala (που έγιναν πρόσφατα Δημοτική ΑΕ, για να αποκτήσουν μεγαλύτερη ευελιξία), προσφέρουν στους πολίτες μια σειρά από προηγμένες υπηρεσίες.

Ανάμεσά τους, τηλεπρόνοια από το 2006, ευφυείς μεταφορές που καλύπτουν όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, το στόλο των δημοτικών οχημάτων και τις θέσεις πάρκινγκ, το διϋπηρεσιακό πρόγραμμα «Δημοσθένης» για την επίλυση τηλεφωνικά και μέσω Internet των λειτουργικών προβλημάτων των δημοτών (καθαριότητα, περιβάλλον, πράσινο, ύδρευση, αποχέτευση, δημοτ. αστυνομία, κοινωνική μέριμνα κ.ά), το πρόγραμμα ηλεκτρονικής Δημοκρατίας e-Διάλογος με στόχο την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, εφαρμογές ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, υπηρεσίες βασισμένες στο ολοκληρωμένο γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα (GIS) της ευρύτερης περιοχής, όπως e-Πολεοδομία για εσωτερική και δημόσια χρήση, κλπ.

Μέσα πάμε καλά!

Η ανάπτυξη, πάντως, και η αξιοποίηση των τεχνολογικών δυνατοτήτων δεν περιορίστηκαν μονάχα στην πόλη των Τρικάλων, αλλά σύντομα διαχύθηκαν και σε άλλες γειτονικές πόλεις. Με πρωτοβουλία των πρώτων διδαξάντων Τρικαλινών, υπογράφτηκε τον Ιανουάριο του 2007 πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ οκτώ δήμων της Κεντρικής Ελλάδας σ' αυτόν τον τομέα, (Λάρισα, Βόλος, Ν. Ιωνία, Καρδίτσα, Κατερίνη, Λαμία και Γρεβενά, οι υπόλοιποι), οι οποίοι δημιούργησαν την πρώτη Ψηφιακή Κοινότητα στην Ελλάδα.

Την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου στα Τρίκαλα, οι οκτώ πόλεις μαζί με άλλες τρεις (Ιωάννινα, Βέροια και Κοζάνη, 11 πόλεις συνολικά που αντιπροσωπεύουν περίπου 1.500.000 κατοίκους) ίδρυσαν την αναπτυξιακή εταιρία «Ψηφιακές Πόλεις Κεντρικής Ελλάδος» ΑΕ, βάζοντας από 50.000 € κεφάλαιο κάθε μια. Στόχος τους είναι να ακουστεί η φωνή τους τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, στους Έλληνες της διασποράς, να αξιοποιήσουν τις οικονομίες κλίμακας σε πολλαπλές ψηφιακές δράσεις για τους πολίτες τους, με την ανάπτυξη ανάλογων υποδομών και υπηρεσιών, και να προσφέρουν μέσω Internet περιεχόμενο που κανένας ιδιώτης δεν θα προσέφερε...

Κι έξω ακόμα καλύτερα...

Η εξωστρέφεια των Τρικάλων, όμως, δεν περιορίζεται μονάχα στο ελληνικό έδαφος, αλλά αρχίζει να παίρνει και ευρωπαϊκές διαστάσεις. Και δεν αναφερόμαστε, βέβαια, στη συμμετοχή της πόλης σε (πολλά, πλησιάζουν τα 20!) χρηματοδοτούμενα και από ευρωπαϊκούς πόρους, προγράμματα, ούτε στην (κατά γενική ομολογία πολύ καλή) διοργάνωση του Broadband Cities 2008*, αλλά σε μια άλλη σημαντική εξέλιξη, η οποία ανακοινώθηκε στη διάρκειά του: την έγκριση, εκ μέρους των αρμόδιων οργάνων των Βρυξελλών, της ερευνητικής πρότασης Digital Cities (Ψηφιακές Πόλεις) στην οποία πρωτοστάτησε ο Δήμος Τρικκαίων, στο πλαίσιο της 1ης Πρόσκλησης του νέου προγράμματος Διαπεριφερειακής Συνεργασίας Interreg IV 2007-2013.

Αντικείμενο της πρότασης αυτής είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών, σ' ό,τι αφορά στην εφαρμογή υπηρεσιών με τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών σε επίπεδο Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στο πλαίσιό της θα δοκιμαστεί η ενοποίηση (σε ηλεκτρονική μορφή, πια, και με τη δέουσα διακρατική λειτουργικότητα) των πιο βασικών πιστοποιητικών που μπορεί να έχει ανάγκη ο πολίτης, στην καθημερινότητά του.

Στην πρόταση συμπράττουν δέκα εταίροι - ανάμεσά τους οι δήμοι του Αλμέρε (Ολλανδία), της Ξάνθης, του Μάντσεστερ (Βρετανία), του Παραλιμνίου (Κϋπρος) της Σκαλίτσα (Σλοβακία), του Γέσενικ (Τσεχία), ένας κυβερνητικός φορέας της Μάλτας, το πανεπιστήμιο του Μπρασόφ (Ρουμανία) και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών & Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του δικού μας ΕΜΠ, με συντονιστή (παρά την ύπαρξη πιο «τρανταχτών» ονομάτων στην ομάδα) το Δήμο Τρικκαίων.

Το επίτευγμα αποκτά μεγαλύτερη σημασία, αν αναλογιστεί κανείς ότι από τις 492 προτάσεις που κατατέθηκαν συνολικά απ' όλη την Ευρώπη, εγκρίθηκαν 42, εκ των οποίων μόνο δυο προέρχονται από ελληνικούς φορείς. Μάλιστα, βλέποντας την αρτιότητα της πρότασης, οι ίδιοι οι κοινοτικοί παρότρυναν τους προτείνοντες να αυξήσουν τον προϋπολογισμό του έργου από τα 1,5 στα 1,8 εκατ. €, τα οποία έσπευσαν να εγκρίνουν.

Χρειάζονται δυο για χορό!

Βέβαια, όπως λέει και η γνωστή ρήση «για να χορέψεις βαλς, χρειάζονται δυο»& Μπορεί στα Τρίκαλα να γίνονται πράγματα και θάματα, όμως η αξιοποίησή τους εκ μέρους των Τρικαλινών είναι ακόμα περιορισμένη. Κάποιες κουβέντες που είχαμε στην οδό Ασκληπιού - ο κεντρικός πεζόδρομος και η «καρδιά» της πόλης- με παρέες νέων αλλά και μεγαλύτερων σε ηλικία, έδειξαν αισθητή διαφοροποίηση.

Οι πρώτοι ήξεραν για το ασύρματο δίκτυο και το χρησιμοποιούσαν, κυρίως σε συνδυασμό με τα εξελιγμένα κινητά τους κι όχι τόσο με laptop, κάτι που ίσως αλλάξει τώρα, αφού -όπως μας είπαν- αυξάνουν σημαντικά οι ταχύτητες πρόσβασης και ξανασχεδιάζεται η πολιτική των φίλτρων.

Έτσι κι αλλιώς, έχουν ήδη διατεθεί περίπου 10.000 κωδικοί για (δωρεάν) πρόσβαση στο Internet, μέσω του ασύρματου δικτύου το οποίο καλύπτει μεγάλα τμήματα της πολης, αριθμός ο οποίος είναι εντυπωσιακός από μόνος του.

Οι δεύτεροι αν και ήξεραν, δεν ακολουθούσαν (από τεχνοφοβία; από άγνοια; από ντροπή;) αλλά τουλάχιστον ήταν υπερήφανοι για την ψηφιακή πρωτιά της πόλης τους και το παγκόσμιο συνέδριο που φιλοξενούσε.

>Μια βόλτα στο κέντρο των Τρικάλων ήταν εξ ίσου αποκαλυπτική για την αποδοχή της τεχνολογίας εκ μέρους του κόσμου. Πολλοί ήταν οι πιστοί του mobiPARK (αν μπορούσαν ας έκαναν κι αλλιώς, σε μια πόλη που αντιμετωπίζει έντονο πρόβλημα πάρκινγκ, παρά τα χιλιάδες ποδήλατα).

Αρκετοί ήταν αυτοί που συμβουλεύονταν τις ηλεκτρονικές ενημερωτικές πινακίδες στις στάσεις των λεωφορείων, όμως σχετικά λίγοι συμμετείχαν με αναφορές, παρατηρήσεις και αιτήματα στο «Δημοσθένη» κι ακόμα λιγότεροι στην Τηλεπρόνοια (καθώς, έτσι κι αλλιώς, υπάρχει περιορισμένος αριθμός διαθέσιμων συσκευών) και το e-Διάλογος.

Τι συμβαίνει, τελικά, στα Τρίκαλα; Πρόκειται για μια τάση και μια διάθεση, που θα μπορούσε να διαχυθεί και στις άλλες πόλεις της Κεντρικής Ελλάδας - μέλη της Ψηφιακής Κοινότητας και όχι μόνο, αλλάζοντας τους κανόνες του παιχνιδιού; Οι βάσεις με τη μορφή των υποδομών μπήκαν, η τεχνογνωσία αποκτήθηκε, η έξωθεν καλή μαρτυρία κατακτάται καθημερινά...

Αρκεί μόνο να δημιουργηθεί η κρίσιμη μάζα των χρηστών, που θα πειστούν ότι με τη βοήθεια της τεχνολογίας μπορούν να κάνουν τη ζωή τους καλύτερη και ευκολότερη, για να δούμε την ψηφιακή σύγκλιση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες πολύ κοντά μας, πια...