Αφησαν απ' έξω τους δανειολήπτες

ΔΕΝ ΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΜΕΡΙΜΝΑ ΩΣΤΕ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΝΑ ΚΑΤΑΛΗΞΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Άφησαν απ' έξω τους δανειολήπτες

Του ΧΡ. ΙΩΑΝΝΟΥ

Χωρίς δίχτυ προστασίας για τους δανειολήπτες και με πρόνοιες που επιδέχονται διαφόρων ερμηνειών, σχετικά με τον έλεγχο που θα ασκεί το κράτος, δίνεται τελικά το πακέτο ύψους 28 δισ. ευρώ κρατικής βοήθειας στις τράπεζες.

Όλοισυμφωνούν ότι η ενίσχυση είναι αναγκαία στη φάση της ανυποληψίας που βρέθηκε διεθνώς το τραπεζικό σύστημα, προκειμένου να συνεχιστεί η ροή του χρήματος στην οικονομία, να σταματήσουν να ανεβαίνουν τα επιτόκια και να αποφευχθούν οι μαζικές χρεοκοπίες εταιρειών και νοικοκυριών.

Ενστάσεις

Εκφράζονται όμως ενστάσεις, καθώς η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης εξακολουθεί να δημιουργεί σύγχυση για το πώς ακριβώς θα δοθεί το πακέτο και ποιες θα είναι οι εγγυήσεις υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, για τη χορήγηση τόσο σημαντικής βοήθειας.

Ο υπουργός Οικονομίας αναγκάστηκε... να εκδώσει νέα ανακοίνωση την Παρασκευή το μεσημέρι και να δώσει διευκρινίσεις για το σχέδιο νόμου. Με τις αλλαγές, προϋπόθεση για οποιαδήποτε συμμετοχή τράπεζας στην κρατική βοήθεια είναι να πάρει το Δημόσιο προνομιούχες μετοχές της τράπεζας στην οποία θα συμμετέχει.

Εάν το Δημόσιο αποκτήσει κομμάτι του μετοχικού κεφαλαίου μιας τράπεζας, στη συνέχεια θα ορίσει και εκπρόσωπό του στη γενική συνέλευση και στο διοικητικό συμβούλιο. Τα δικαιώματά του όμως είναι περιορισμένα. Ο εκπρόσωπος έχει δικαίωμα να αντιτάσσεται σε θέματα διανομής κερδών και πολιτικής παροχών, μόνο όμως «εφόσον θίγονται τα συμφέροντα των καταθετών ή του πιστωτικού ιδρύματος».

Η διατύπωση επιδέχεται πολλών ερμηνειών, λένε νομικοί κύκλοι, γιατί ποιος είναι αυτός που θα κρίνει εάν θίγονται ή όχι τα συμφέροντα των καταθετών. Σημειώνουν ενδεικτικά ότι σήμερα οι τράπεζες δεν αποδέχονται τελεσίδικες αποφάσεις του Αρείου Πάγου σχετικά με καταχρηστικούς όρους στα δάνεια, επομένως πώς θα αποδεχθούν ότι «θίγονται τα συμφέροντα των καταθετών τους».

*Στο σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή έχει αποσυρθεί και το ύψος της προμήθειας που θα πληρώσουν οι τράπεζες οι οποίες θα κάνουν χρήση των δύο άλλων μερών της κρατικής βοήθειας (πέραν της κεφαλαιακής ενίσχυσης με προνομιούχες μετοχές). Δηλαδή της λήψης δανείων και της χρησιμοποίησης ομολόγων του Δημοσίου ως εγγύηση.

Αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι για την εγγύηση στα μεσομακροπρόθεμα δάνεια ύψους 15 δισ. ευρώ το κράτος θα εισέπραττε ετήσια προμήθεια από 1 έως 1,5% επί του ονομαστικού ποσού.

Τώρα ο καθορισμός της προμήθειας θα γίνει με νέα απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ύστερα από εισήγηση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος.

*Δεν λαμβάνεται μέριμνα ώστε τα χρήματα που θα δοθούν στις τράπεζες να καταλήξουν στην αγορά (καταναλωτές και επιχειρήσεις) με χαμηλά επιτόκια. Η μόνη αναφορά που γίνεται ως προς το θέμα των επιτοκίων με τα οποία θα χορηγούνται τα δάνεια αφορά τη χρήση ενός μέρους του πακέτου (8 δισ. από τα 28 δισ. ευρώ). Συγκεκριμένα οι τράπεζες που θα πάρουν κρατικά ομόλογα ως εγγύηση για τη λήψη δανείων, «οφείλουν να χρησιμοποιούν το προϊόν της ρευστοποίησης των τίτλων για χορήγηση δανείων στεγαστικών και προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ανταγωνιστικούς όρους». Δεν μπαίνει δηλαδή κάποιο αντικειμενικό κριτήριο (σύνδεση με επιτόκιο αναφοράς ή άλλο) ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα επιτόκια θα είναι χαμηλά. Επίσης δεν προβλέπονται κυρώσεις ή άλλοι μηχανισμοί ελέγχου σε περίπτωση που η δανειοδότηση δεν γίνει με «ανταγωνιστικούς» όρους -οτιδήποτε και εάν σημαίνει αυτό.

Το θέμα έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί μέχρι σήμερα οι ελληνικές τράπεζες είχαν υψηλά περιθώρια κέρδους σε σχέση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Ανατιμήσεις

Οι τράπεζες έχουν προχωρήσει από τις αρχές του καλοκαιριού σε αυξήσεις επιτοκίων σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες επικαλούμενες την αύξηση του διατραπεζικού επιτοκίου euribor, λόγω της κρίσης αλλά και σε αυξήσεις του περιθωρίου κέρδους τους, το οποίο είναι αδικαιολόγητο σε περιπτώσεις φερέγγυων πελατών.

Σημειώνεται επίσης ότι διαχρονικά οι ελληνικές τράπεζες είναι από τις πιο «ακριβές» στην Ευρώπη, δηλαδή χρεώνουν ακριβά τις υπηρεσίες τους.

enet.gr