Ανακαλύφθηκε ο νεότερος πλανήτης!

Ένας πλανήτης σε εμβρυϊκά στάδια ανάπτυξης, περίπου 2.000 ετών, ανιχνεύθηκε έξω από το ηλιακό μας σύστημα.

Η τεράστια σφαιρική μάζα αερίων και σκόνης, η οποία βρίσκεται υπό τη διαδικασία ανάπτυξης και μετατροπής σε ένα γιγαντιαίο πλανήτη, όπως αυτόν του Δία, εντοπίστηκε κοντά στο νεαρό αστέρι HL Tau στον αστερισμό του Ταύρου, από ομάδα Βρετανών επιστημόνων.

Η επικεφαλής της έρευνας Δρ. Jane Greaves είπε ότι η ανάπτυξη του πλανήτη είναι πιθανόν να ξεκίνησε όταν ένα άλλο νεαρό αστέρι πέρασε από το σύστημα πριν από 1.600 χρόνια.

Οι λεπτομέρειες της έρευνας παρουσιάστηκαν στο Εθνικό Συνέδριο Αστρονομίας στο Belfast της Βρετανίας.

Οι επιστήμονες μελέτησαν ένα δίσκο αερίων και ορυκτών σωματιδίων γύρω από το αστέρι HL Tau, το οποίο βρίσκεται 520 έτη φωτός μακριά από τον αστερισμό του Ταύρου και υπολογίζεται ότι έχει ηλικία μικρότερη από 100.000 έτη.

Ο δίσκος δείχνει ασυνήθιστα πυκνός και φωτεινός, καθιστώντας τον ιδανικό για την έρευνα πλανητών που βρίσκονται ακόμα στη διαδικασία του σχηματισμού.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η εικόνα που έχουν απεικονίζει έναν πρωτο-πλανήτη, περιτριγυρισμένο ακόμη από το υλικό που τον δημιούργησε.

Η Δρ. Greaves από το πανεπιστήμιο του Σεν Άντριους της Σκοτίας, υποστηρίζει ότι η ανακάλυψη ενός πλανήτη που ακόμα βρίσκεται σε στάδιο σχηματισμού γύρω από ένα νέο αστέρι ήταν μια τεράστια έκπληξη! «Δεν ήταν αυτό που πραγματικά αναζητούσαμε και γι' αυτό το λόγο όταν το ανακαλύψαμε εκπλαγήκαμε,» σχολιάζει η Δρ. Greaves. «Ο αμέσως επόμενος γνωστός νεότερος πλανήτης έχει ηλικία περίπου 10 εκατομμύρια έτη.»

Εάν υποτεθεί ότι ο πρωτο-πλανήτης έχει την ίδια ηλικία με το άστρο του, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτός ο πλανήτης έχει κερδίσει δικαιωματικά το ρεκόρ του νεότερου πλανήτη.

Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες ενδιαφέρουσες απόψεις που προτείνουν ότι ο γίγαντας αερίων, ο οποίος έχει 14 φορές τη μάζα του Δία, θα μπορούσε να είναι ακόμα νεότερος.

Χρησιμοποιώντας αμερικάνικα ραδιοτηλεσκόπια VLA (Πολύ Μεγάλης Διάταξης), οι ερευνητές μελέτησαν το σύστημα, έτσι ώστε να ανακαλύψουν βραχώδη σωματίδια στο μέγεθος χαλικιών. Η παρουσία αυτών των σωματιδίων αποτελεί απόδειξη ότι βραχώδες υλικό αρχίζει να συνενώνεται για τη δημιουργία πλανητών.
Στην Αγγλία, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ραδιοτηλεσκόπια Merlin για την μελέτη του ίδιου συστήματος σε μεγαλύτερα μήκη κύματος. Αυτό τους επέτρεψε να επιβεβαιώσουν ότι οι εκπομπές προέρχονταν από τα βραχώδη σωματίδια και όχι από άλλες πηγές όπως θερμά αέρια.

Εκτός από τον εντοπισμό του τεράστιου νέφους σκόνης στο δίσκο γύρω από το άστρο HL Tau, οι επιστήμονες παρατήρησαν επίσης μια υπέρλαμπρη μάζα υλικού. Η παρατήρηση αυτή επιβεβαιώνει μια παλιότερη νεφελώδη παρατήρηση που είχε πραγματοποιηθεί πριν από μερικά χρόνια στην ίδια θέση, από μια ομάδα της οποίας ηγείτο ο Δρ. Jack Welch από την πόλη Berkeley, Illinois στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Θεωρίες σχηματισμού

Ο Δρ. Ken Rice, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας του Εδιμβούργου, τόνισε ότι η ανακάλυψη ρίχνει φως σε νέες θεωρίες για τον σχηματισμό των πλανητών.

Σύμφωνα με ένα νέο μοντέλο, οι πλανήτες αρχίζουν να δημιουργούνται από την βάση προς την κορυφή. Υπό αυτό το σενάριο, τα σωματίδια βραχώδους σύστασης συγκρούονται και συνενώνονται, δημιουργώντας μια όλο και μεγαλύτερη μάζα.

Ο Δρ. Rice όμως θεωρεί ότι ο πρωτο-πλανήτης στον αστερισμό του Ταύρου σχηματίστηκε σχετικά γρήγορα όταν μια περιοχή του δίσκου κατέρρευσε για την δημιουργία μιας αυτόνομης δομής. Αυτό μπορεί να συνέβη λόγω της βαρυτικής αστάθειας στον ίδιο το δίσκο.

Σύμφωνα με τον Δρ. Rice, οι προσομοιώσεις που πραγματοποιήθηκαν στον υπολογιστή ταίριαζαν απόλυτα με τις παρατηρήσεις κάτι το οποίο επιβεβαιώνει την εγκυρότητα της υπόθεσης.

Αρκετό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ένα άλλο νεαρό άστρο στην ίδια περιοχή, ονόματι XZ Tau, πιθανόν πραγματοποίησε ένα κοντινό πέρασμα από το HL Tau πριν από 1.600 χρόνια.

Αν και δεν αποτελεί αιτία σχηματισμού πλανητών, είναι πολύ πιθανό αυτό το πέρασμα να προκάλεσε διαταραχή στο δίσκο, προκαλώντας αστάθεια. «Είναι λογικό ένα ξαφνικό τράνταγμα σε μια πλευρά του δίσκου γύρω από το HL Tau να προκάλεσε αστάθεια και αυτό να ήταν το ερέθισμα για τη δημιουργία του πλανήτη,» εξηγεί η Δρ.Greaves.